0

Geri verilmesi mutad olan kap ve ambalajların geri alınacağı satış sırasında kararlaştırılır. Satıcı, bunları genel olarak bir depozito karşılığı müşteriye verir. Müşteri, içerisindeki malları sattıkça kap ve ambalajları satıcıya iade eder ve yeni mal satın alır. Tekrar kullanılması mümkün olan kap ve ambalajlar, satıcı ile müşteri arasında el değiştirir.

Bu maddelerin bedele dahil edilerek vergilendirilmeleri halinde, alıcıları tarafından iadeleri sırasında da vergi uygulanması gerekecektir. İade edilmek üzere ve depozito karşılığında yapılan bu el değiştirme tam olarak mülkiyetin devri anlamında bir teslim niteliği taşımamaktadır([1]).

Kap ve ambalaj maddelerinin katma değer vergisi karşısındaki du­rumu 26 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde açıklanmıştır. Buna göre, kap ve ambalajların geri verilmelerinin mutad olduğu hallerde teslim bunlar dışında kalan şeyler itibariyle yapılmış sayılmaktadır. Bu durumda geri verilmesi mutad olan ambalaj maddelerinin içine konul­dukları maddelerle birlikte tesliminde vergi, asıl maddenin bedeli üzerinden hesaplanacaktır. Böylece, ambalaj maddesi verginin kapsamına gir­mediğinden vergiye tabi tutulmayacaktır. Bu konuda verilmiş Bakanlık muktezaları da bulunmaktadır([2]).

Ambalajlanarak satılması mutad olan maddelerin tesliminde faturada ambalaj için ayrıca bir bedel gösterilmemesi, yani teslim bedelinin ambalaj maddesine ait tutarı da içine alacak şekilde tek tutar olarak ifade edilmesi gerekir. Bu durumda, ambalaj malzemesi asıl maddenin tabi olduğu şartlara göre vergilendirilecektir. Diğer bir anlatımla, asıl madde indirimli oranda vergiye tabi ise bu teslimin tamamı için indirimli oran uygu­lanacaktır.

Örneğin, sandıklarla yapılan limon satışında sandıkların geri alın­masının mutad olmadığı hallerde, kesilen limon faturası sandık bedelini de kapsayacaktır. Böyle bir durumda sandık bedellerinin faturada ayrıca gösterilmesi sözkonusu değildir.

Kap ve ambalajların geri verilmesinin mutad olduğu haller, satıcı firmanın bu maddeleri aktifleştirerek amortismana tabi tuttuğu hallerdir. Örneğin, tüpgaz satışlarında boş tüpün geri verilmesi mutad bir olaydır. Çünkü, boş tüpü, satıcı firma aktifleştirerek amortismana tabi tutmaktadır([3]).

Ayrıca, bir malın amortismana tabi tutulabilmesi için o malın iş­letmede bir yıldan fazla kullanılmasının gerekli olduğu açıktır.

 

[1] Sabri ARPAÇ, “Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Yapılan En Son Kanun ve Mevzuat Değişiklikleri”, Mali Sorunlara Çözüm, Yıl:2, Sayı:9, Eylül 1986, s.13.

[2] MB’nin, 23.10.1987 tarih ve 2601029/302 sayılı Özelgesi; (KIZILOT, Danıştay Kararları ve Muktezalar, s.1330-1331); MB’nin, 08.06.1988 tarih ve 2601002-9/36041 sayılı Özelgesi; (Muktezası).

[3] Bkz. 26 Seri No.lu KDV Genel Tebliği (31.12.1987 tarih ve Mükerrer 19681 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.