0

Gayrimenkul ipoteği, halen mevcut veya ileride meydana gelecek yahut meydana gelmesi olası olan her hangi bir alacağın, güvence altına alınması için, bir taşınmazın teminat verilmesi işlemidir. Sınırlı bir ayni haktır. İpotekli taşınmaz malın başkasına devri mümkündür. Üzerinde ipotek olan taşınmazın devri için, ipotek alacaklısının iznine gerek yoktur.

İpotek; talep üzerine süresi, miktarı, faizi ve ipotek derecesi belirtilerek Tapu Sicil Müdürlüğü’nde resmi senet düzenlenerek yapılmaktadır.

Gayrimenkul rehin edilirken hangi ipotek derecesine kaydedilirse o derecenin ifade ettiği kuvvetle teminat oluşturmaktadır.

Derecelerden birinin boşalması halinde bir alttaki derecede bulunan ipotek boşalan dereceye geçmez.

Bankalarca veya kamu kurum kuruluşlarınca verilen kredilere karşılık teminat verilen taşınmazların ipotek işlemlerinde resmi senet düzenlenmez.

Müşterek mülkiyete konu olan bir taşınmaz malın paydaşları kendi paylarını ipotek verebilirler.

1- İpotek İşlemi İçin Aranan Belgeler

2- İpotek Tesisinde Ödenecek Harç

İpotek işlemleri tapu harcına tabi bulunuyor. İpotek işlemlerinde; tapu kütüğüne tescil edilen ipotek alacağının miktarı üzerinden, binde 4,55 tapu harcı ödenmektedir. Harcı, kredi alarak gayrimenkulünü ipotek gösteren kişi, yani gayrimenkul sahibi ödemektedir. İpotek tesisi harçtan ayrı damga vergisine de tabi bulunuyor. İpotek işlemine konu alacak miktarı üstünden, binde 9,48 oranında ayrıca damga vergisi ödeniyor.

5035 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un([1]) 31. maddesi ile, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 123. maddesine eklenen son fıkra hükmünce; 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren; “Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (bu kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler)”([2]) Bankalar, yurtdışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini, bunların teminatları ile geri ödemelerine ilişkin, ipotek işlemleri harçtan müstesna tutulduğundan, bu işlemler üstünden harç ödenmeyecek. Aynı şekilde bu işlemler damga vergisinden de müstesna tutulduğundan, damga vergisi de ödemeyecektir.

[1]  12.01.2004 tarihli Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanmıştır.

[2]  5615 sayılı Kanun’un 16. maddesiyle eklenen ve 04.04.2007 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ibare.