0

Türkiye ile Rusya arasındaki gerginlikler tartışılırken zaman zaman Rusya'nın bir süper güç olduğu vurgulanıyor.

Bir ülkenin süper güç olup olmadığına bakarken dikkate alınacak en önemli hususlardan birisi hiç kuşku yok ki o ülkenin ekonomik gücü.

Hepimizin bildiği bir noktadan başlayalım: Rusya petrol ve doğal gaza bağımlı bir ülke.

Rusya'nın dış ticaret dengesi ve bütçe dengesi doğrudan doğruya tek bir malın fiyatına (petrol fiyatlarına) bağlı. Petrol fiyatlarının düşme eğilimini sürdürdüğü ortamlarda Rusya'nın makro ekonomik dengeleri hızlı biçimde bozuluyor. Gerginlikler krize dönüşebiliyor. Bu haliyle 1998 krizi hala hafızalarımızda.

******

2014'te milli geliriniz 1,8 trilyon dolar. 2015 yıl sonu itibarıyla milli gelirinizin 1,3 trilyon Dolar'a düşmesi bekleniyor.

Milli geliriniz bir yılda 500 milyar düşüyor evet bir yılda %28 azalıyor.

Şimdi soralım: Bir malın fiyatındaki düşme makro ekonomik dengelerinizi böylesine alt üst edebiliyorsa sizin süper güç olmanız mümkün mü?

*******

Şöyle düşünebilirsiniz: Rusya petrole bağımlı bir ekonomi ama petrol fiyatlarının yükseldiği dönemleri çok iyi değerlendirmiş, kurumsal yapısını güçlendirmiş olabilir diyebilirsiniz.

Bu amaçla bakabileceğimiz çok sayıda gösterge var. Bunlardan birisi de The Heritage Foundation (http://www.heritage.org) tarafından hesaplanan ekonomik özgürlük endeksi.

Tablonun birinci sütununda genel ekonomik özgürlük endeksi yer alıyor. Bu endeks 7 alt endeksten oluşuyor. Tablonun diğer sütunlarında bunlardan üç tanesine yer verildi. Endeks değerleri sıfır ile 100 arasında. Endeks değerinin 100'e yaklaşması söz konusu endeksteki iyileşmeyi gösteriyor.

Tablodan hareketler şunları söylemek mümkün:

Ekonomik özgürlük düzeyini arttırmada mesafe kaydedememişsiniz; rüşvet ve yolsuzluk hayatınızın olağan bir parçası haline gelmiş; yatırım özgürlüğünü yok etmek için sanki bilinçli bir gayret göstermişsiniz: belli ki mülkiyet haklarına saygınızı kaybetmek için elinizden gelen her şeyi yapmışsınız.

Şimdi bir kere daha soralım: Böyle bir ekonomi dünyada süper güç olabilir mi?