0

3- İstisnadan Yararlanabilme Koşulları

a) Gayrimenkulün İki Tam Yıl Aktifte Bulunma Koşulu

İstisna uygulamasına konu olacak gayrimenkullerin en az iki tam yıl (730 gün) süreyle kurumun aktifinde yer alması gerekmektedir. İki yıllık süre, takvim yılı olarak değil gün olarak aranmaktadır. Örneğin; 1 Mart 2007 tarihinde iktisap edilmiş ve aktife alınmış bir gayrimenkulün, 1 Mart 2009 tarihinden sonra (bu tarih dahil) satılması halinde, aktifte iki tam yıl süreyle bulundurma koşulu sağlanmış olacaktır.

Devir ve bölünme hallerinde, devir veya bölünme suretiyle devralınan gayrimenkullerin iktisap tarihi olarak, devir alınan veya bölünen kurumdaki iktisap tarihi esas alınacaktır.

İnşaatı henüz tamamlanamayan, fiilen kullanma imkanı da bulunmayan binaların satılması halinde; kurum aktifinde iki tam yıl kayıtlı olması koşuluyla, istisna sadece binanın arsasının satış kazancına tekabül eden kısmına uygulanacaktır. Ancak, arsa üzerinde inşa edilen ve aktife kaydedilen binanın, kurum adına tapuya tescil edilerek satılması halinde, satılan binanın iki yıllık aktifte bulundurulma süresinin başlangıç tarihi olarak, inşaatın tamamlandığı ve bina olarak kullanılmaya başlandığı tarih esas alınacaktır.

b) Vadeli Satış Halinde Bedelin İkinci Yılın Sonuna Kadar Tahsil Edilmesi Gerektiği

İstisna uygulamasında peşin satış vadeli satış ayrımı kaldırılmıştır.  Gayrimenkul satışında kazanç, satış işlemi ile birlikte doğacağından, satış işlemi ister peşin isterse vadeli olarak yapılmış olsun istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanacaktır. Ancak, satış bedelinin tamamının, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır.

Vadeli satışlarda ilk yapılan tahsilatın taşınmaz veya iştirak hissesinin maliyet bedeline ilişkin olduğu kabul edilecektir. İki yıllık süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir. Bu nedenle, mükelleflerin istisna konusu olacak kazanç tutarını doğru olarak belirlemeleri gerekmektedir.