569  Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış olup, bu tebliğde İstanbul Finans Merkezinde katılımcı belgesi alarak ofis alanında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişileri, bunların şubeleri ile temsilciliklerini adi ortaklıkları, irtibat bürolarını, bölgesel yönetim merkezlerini ve ulusal varlık fonlarının, defter kayıtlarını yabancı para biriminde tutabilmelerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

7412  sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanununun 7. inci maddesinin birinci fıkrasında, İstanbul Finans Merkezinde katılımcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelerin yabancı para birimiyle tutulabilmesi ve düzenlenebilmesine ilişkin olarak, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine bağlı olmaksızın düzenleme yapmaya yönelik Maliye Bakanlığı’na  yetki verilmiştir.

Bakanlık söz konusu yetkisini kullanarak  569 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile İstanbul Finans Merkezinde faaliyet gösteren; katılımcıların;
 

Faaliyetleri münhasıran 7412 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında sayılan indirim ve istisnalara esas teşkil eden faaliyetlerden oluşan katılımcılar veya Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamındaki kazanç indirimine esas teşkil eden faaliyetlerden oluşan katılımcılardan dileyenlerin, kayıtlarını yabancı para biriminde tutabilecekleri belirlenmiştir.
 

Diğer taraftan bu bölgede veya bölge dışında başkaca faaliyetleri de bulunan katılımcılardan bölge içerisindeki şubelerine münhasır olmak üzere defter kayıtlarını yabancı para birimi ile tutmak isteyen katılımcıların başvuruda bulunabilmesi için;

a) Başvuru tarihi itibarıyla sermayesinin en az % 30'unun ikametgâhı, kanunî ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kişilere ait olan işletmelere ait olması,

b) Başvurunun yapıldığı tarihten önceki en yakın hesap dönemi sonunda, bölgedeki faaliyetlerden elde edilen gelirlerinin en az %30’unun ikinci fıkrada belirtilen faaliyetlerden elde edilen gelirlerden olması şarttır.
 

İlk defa işe başlayan katılımcılar için (b) bendinde belirtilen gelir şartı aranılmayacaktır.
 

Üçüncü ve dördüncü fıkralar kapsamdaki yabancı para birimi ile defter tutma talebinin, defterlerin kullanılacağı hesap döneminin en geç iki ay öncesinden yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda yapılan başvuru dilekçesinin ekinde;
 

a) Katılımcı belgesi örneğine ve defter kaydının tutulmak istenildiği yabancı para birimine,
 

b) Ofis alanı içindeki ve dışındaki faaliyet konularına ilişkin bilgiler ile ortaklık yapısına ilişkin bilgilere,
 

c) Ofis alanı içindeki ve dışındaki faaliyetlerin hacmini gösterir brüt satış hasılatına yönelik bilgilere,
 

ç) İkinci fıkrada belirtilen faaliyetlerden elde edilen brüt satış hasılatının, bölge içerisindeki tüm faaliyetlerden elde edilen brüt satış hasılatına oranına, yer verilecektir. Bölgede ilk defa işe başlayacak katılımcıların ise bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan bilgileri ibraz etmeleri yeterlidir.
 

Kayıtlarını  yabancı para ile tutan finans merkezindeki katılımcıların kullandıkları döviz haricindeki başka döviz cinsinden olan belgeleri TCMB döviz alış kuru esas alınarak kullandıkları dövize çevirerek kayıtlara alacaklarını ve defter kayıtlarını yabancı para birimiyle tutan katılımcıların beyannamelerini ve beyannamenin eki bilanço ve gelir tablolarının verirken uyguladıkları döviz tutarı esas alınarak beyannamelerin verilmesi gereken ayın ilk iş gününde geçerli olan TCMB döviz alış kuru esas alınarak Türk lirasına çevirerek verecekleri yönünde açıklamalar yapılmıştır. 
 

Ayrıca; 213 sayılı Kanunun 148 inci maddesi gereği, 3 üncü maddenin ikinci fıkrasında yer alan şartları sağlayan katılımcılar, defter kayıtlarını yabancı para birimi ile tutmaya başlayacakları hesap döneminin ilk ayının sonuna kadar hangi yabancı para birimi ile kayıt yapacaklarını gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine bildireceklerdir.
 

Hesap  dönemi içerisinde ilk defa işe başlayıp, 3 üncü maddenin ikinci fıkrasında şartları sağlamak suretiyle defter kayıtlarını yabancı para birimi ile tutan katılımcılar, defter kayıtlarını yabancı para birimi ile tutmaya başlayacakları tarihi izleyen ayın sonuna kadar hangi yabancı para birimi ile kayıt yapacaklarını gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine bildirmeleri gerekmektedir.

_____________________

(Resmi Gazete: 26.09.2024 tarihli 32674 sayılı)