İşletmelerin sermaye ihtiyaçlarını gidermelerini sağlayan işletme kredileri, finansal dış kaynak olarak işletmelere rahat bir soluk aldırır. Finansal dış kaynak oldukça önemlidir. Ülkemizin kalkınmasına katkı sağlamak, ekonominin istikrarlı bir şekilde büyümesini desteklemek amacıyla işletmelere ihtiyaçları doğrultusunda orta-uzun vadeli işletme kredisi finansmanı olanakları geliştirilmiştir.
İşletmelerin kredi ihtiyaçları şu nedenlerle ortaya çıkmaktadır:
- Hammadde Temini
- Mamul - Yarı Mamul Temini
- Envanter -Malzeme Satın Alma
- Ekipman Yenileme
- Hizmet Alımı
- Operasyonel Giderler
- Personel Harcamaları
- Ticari Alacakların Yönetimi
- Stokların Yönetimi
İşletme kredileri kullanım amaçları, vadesi, istenen teminatlar gibi birtakım kriterlere göre farklı türlere ayrılır. İşletmeler, özel ihtiyaçlara ve kredi temin etme olanaklarına göre bu kredi türlerinden birini tercih edebilirler. Başlıca kredi türleri aşağıda kısaca açıklanmıştır.
- Spot Kredi: Faiz oranının, vadenin ve geri ödeme tutarlarının sabit olduğu kredi türüdür. İşletmeler bu krediyi öngörülemez faiz artışlarından korunmak amacıyla tercih ederler. Geri ödemelerin ne zaman ve hangi tutarda olacağı belli olduğundan nakit ihtiyaçlarını daha kolay hesaplayabilirler.
- Rotatif Kredi: Bu işletme kredisi türünde, banka işletmeye bir cari hesap açar. İşletme bu cari hesabın limitine bağlı olarak istediği miktarda nakit ihtiyacını karşılayabilir ve istediği zaman geri ödemesini yapabilir. Kullanılan kredinin faizi üç aylık dönemlerde hesaplanır. Yüklü miktarda kredi yükünün altına girmek istemeyen ancak nakit ihtiyacı olduğundan bunu hemen temin etmek isteyen işletmeler tercih eder.
- Gayrinakdi Kredi: Bu kredi türünde banka işletmeye nakit vermez, teminat verir. İşletmeler, faaliyetlerini yürütebilmek için (özellikle ithalat ve ihracat) zaman zaman banka teminatlarına ihtiyaç duyarlar. Banka işletmeye gayrinakdi kredi sağlayarak borcunu ödeyemediği durumda alacaklıya borcunu kendisinin ödeyeceğinin garantisini verir.
- Açık Kredi: Bankaların prestijli müşterilerine hiçbir teminat istemeden verdikleri kredilerdir. İşletmenin imza yetkilisi tarafından atılan imza ile banka işletmeye kredi sağlar. Bankalar ödeme güçlüğü çekmeyeceğini bildiği, tanıdığı, önceden iş yaptığı ve piyasada güven duyulan işletmelere bu krediyi verir.
- KOBİ Kredisi: KOBİ’ler (küçük ve orta büyüklükteki işletme) bir ülke için ekonomisi için çok önemlidir. Bankalar, KOBİ’lerin ihtiyaçlarını analiz edip onlarla özel olarak ilgilenecek birimler oluşturur. KOBİ kredi türü; KOBİ’lerin büyümesini ve istihdam yaratmasını teşvik etmek ve faaliyetlerini rahatlıkla sürdürmesine olanak sağlamak için hemen her işletmeye ihtiyacına özel olarak hazırlanan kredi paketlerinden oluşur.
- Tarım ve Hayvancılık Kredileri: Çiftçilerin yetiştirdiği ürünleri hasat zamanına göre satabilmeleri önemlidir. Bankalar da bu durumları göz önünde bulundurarak çiftçiyi mağdur etmemek adına esnek geri ödeme planı olan ve düşük faizli krediler verirler.
- İhracatı Teşvik Amaçlı Eximbank kredileri:
İhracatın ve döviz kazandırıcı hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla, ihracatçı veya ihracata yönelik üretim yapan işletmelere veya döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerinde bulunan işletmelere Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Eximbank) kaynağından kullandırılan kredilerdir.
