Yıllarca sevip de kavuşamayanların değişmeyen adresi çeşmeler, nice aşklara sessiz tanık olmuştur. Bu uğurda yazılan şarkı ve deyişlerin sayısı sayılamayacak kadar çoktur. Anadolu'ya Türklerin gelmesinden sonra özellikle kırsal kesimde yaşanan imkansız aşklar, halk ozanlarının ve şairlerin dilinde çok güzel eserlere dönüşmüştür.
Uzun yıllardır sevilerek okunan duygu yüklü bu eserler yalnız Türkçe değil, her dilde ve her kültürde okunmuştur.
Geçmişten günümüze kavuşulamayan büyük aşklara örnek olarak Kerem ile Aslı, Ferhat ile Şirin'in aşkları gösterilebilir. Zamanımızda da buna benzer örnekler görülebilmektedir. Usta sanatçı Ferdi Tayfur'un unutulmayan ve dilden dile dolaşan eseri 'Çeşme' aynı zamanda sinemaya da aktarılmıştı. Duygusal sahneler, bu filmi izleyebilmek için uzun kuyruklar oluşturan seyircilerin hafızasından uzun süre silinmemiştir.
Sevilen sanatçı Ferdi Tayfur ne güzel seslendirmişti:
Susadım çeşmeye, varmaz olaydım
Elinden bir tas su, içmez olaydım
Yolum düştü köyünüzden geçmez olaydım
Gelmez olaydım, güzel yüzüne bakmaz olaydım
Çeşmenin başına, bir güzel inmiş
Eğilmiş zülfünü, suya düşürmüş
Mevlam bu güzeli kime yar etmiş
Gelmez olaydım, güzel yüzüne, bakmaz olaydım
Gönülden gönüle gözler yol bulur
Aşıkların yüreğinde ateş kor olur
Bir garibim bu yerlerde vuran çok olur
Gelmez olaydım, güzel yüzüne bakmaz olaydım
Bir başka değerli sanatçımız İbrahim Tatlıses ise o güzel, yanık sesi ve nağmelerle seslendirdiği Azeri eser 'Perşembe Gününde Çeşme Başında' adlı duygu yüklü türküde kavuşulmayan bir aşk anlatılmıştır:
Perşembe gününde çeşme başında
Gözüm bir ala göz hanıma düştü
Gaşın oynattı gözünen güldü
Gülende gadası canıma düştü
Elesker'em her derdinden hallıyam
Hanım sen dertlisen men yaralıyam
Dedi nişanlıyam özge malıyam
Sındı gol ganadım yanıma düştü
Gibi sayısız hiçbir zaman kavuşulamayacak aşkların yaşandığı eserler görülebilmektedir.
Amacı su ihtiyacının giderilmesi olan çeşmeler, aslında kavuşulamayan büyük aşkların başlangıç mekanları olmuştu. Yaşanmış olan bu saf ve temiz duyguları geçmişten günümüze dek ulaşmasını sağlayan ve yaşatan ozan, besteci ve ses sanatçılarına şükran borçluyuz.