Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğünün 12.08.2021 tarih ve 2021/27 No.lu Genelgesinde 'sahte, kontrollü şüpheli işyerleri ile ilgili yapılacak işlemler' yer aldı.

1- Genel açıklamalar

Kurumca yapılan incelemeler sonucunda, gerçekte 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılmadığı halde, bazı kişilerce sahte işyeri tescili yaptırılmak suretiyle sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğu ve Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden bu bildirimlerin iptal edilmesine rağmen, aynı kişilerin bu defa aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde farklı bir işyeri dosyası tescil ettirmek suretiyle sahte sigortalı bildiriminde bulunmaya devam ettikleri, ayrıca sahte sigortalı bildirilen kişilerin sağlık yardımlarından da yararlandıkları, geçici iş göremezlik ödeneği, sürekli iş göremezlik geliri veya aylık aldıkları anlaşılmıştır.

Öte yandan sahte işyeri tescil ettiren kişilerin, sağlık provizyonu alamadıklarını tespit ettikleri kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanmalarını sağlamak, yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları arasında sayılan eksik prim ödeme gün sayılarını tamamlamak vb. diğer sosyal sigorta haklarından yersiz bir şekilde istifade etmeleri amacıyla talep ettikleri para karşılığında sahte sigortalı bildiriminde bulundukları tespit edilmiştir.

Gerçek dışı hizmet bildirimlerinden kaynaklanan Kurumumuz zararının önlenmesi, sahte hizmetlerle yaşlılık aylığına hak kazananlardan sonradan bu hizmetleri iptal edilerek bakiye hizmet süresiyle aylığa hak kazanamadığı anlaşılanların aylıklarının kesilerek yersiz ödenen aylıklar nedeniyle büyük bir borç yükü altına girmelerinin engellenmesi, bu vakaların artmaması için sahte işyeri tespitlerinin hızlandırılması ve gereksiz emek ve zaman kaybının önüne geçilmesi amacıyla, gerek sahte sigortalı bildiriminde bulunduğu anlaşılan kişilerin aynı fiili yeniden işlemelerinin önüne geçilmesi, gerekse sahte işyerlerinin tespit edilebilmesi için işyeri tescil ve e-bildirge programlarında değişiklikler yapılarak, konuyla ilgili sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce/sosyal güvenlik merkezlerimizce yapılacak işlemler muhtelif tarihlerde çıkarılan genel yazılar ve e-posta talimatlar ile açıklanmıştır.

İşyeri tescil ve e-bildirge programlarında yapılan bahse konu değişiklikler ile işyerleri tescil durumları itibariyle;

-Sahte (S),

-Kontrollü (K),

-Şüpheli (Ş)

olmak üzere üç farklı sınıfta tanımlanmaktadır.

Ayrıca,

-'Sahte İşyeri' ve 'Kontrollü İşyeri'nden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında yersiz olarak hizmet bildirme ve birleştirme yapılmaması ve kendileri ile hak sahiplerine Kurumca kısa ve uzun vadeli sigorta kolları yönünden yardım yapılmaması,

-'Sahte İşyeri'nden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında ise tespit tarihinden önce bu nitelikteki bildirimlerin geçersiz sayılması nedeniyle durumlarının güncellenmesi, akabinde, haksız ve yersiz yapılmış olan işlemlerin geri alınması,açısından SGK Tescil ve Hizmet Dökümü Programında; 'Sahte İşyeri', 'Kontrollü İşyeri' ve 'Şüpheli İşyeri'nden bildirilen hizmetlerin turuncu renk ve 'S', 'K', 'Ş' harfleri ile gösterimi sağlanmıştır.

Bu genelgenin amacı, sahte işyeri ve sahte sigortalılık konularını içeren ve muhtelif zamanlarda çıkarılan genel yazı ve e-postaların gözden geçirilerek, güncel çalışma ve bilgiler ışığında yeniden ele alınarak birleştirilmesini sağlamak ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılmamasına rağmen Kurumumuza bildirimde bulunulması halinde Kurumumuzca yapılacak iş ve işlemleri açıklamaktır.

Bu bağlamda, sahte sigortalı bildirimlerinin Kuruma verdiği zararın önüne geçilmesi ve sahte sigortalı olarak bildirilen vatandaşların sonradan telafisi mümkün olmayan sonuçlarla karşılaşmalarının önlenmesi amacıyla sahte, kontrollü ve şüpheli işyerleri ile bu işyerlerinden hizmet bildirimi yapılmış kişiler hakkında Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimizce/Sosyal Güvenlik Merkezlerimizce yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.

2- Sahte, kontrollü ve şüpheli işyeri tanımlamaları ile tanımlama yapılan işyerleri hakkında yapılacak işlemler

Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan denetimler sonucunda 'Sahte İşyeri' tescili yapıldığı tespit edilen işyerleri sisteme 'Sahte İşyeri' olarak, Sahte işyerlerinin belirgin özellikleri de dikkate alınarak tespit edilen kriterler kapsamında Kurumda tescilli bulunan işyerleri arasında sahte olma potansiyeli yüksek olan işyerleri 'Kontrollü İşyeri' olarak,

'Sahte İşyeri' olarak tanımlanmış olan işyerlerinin, işverenlerinin, gerçek kişi olması halinde TC Kimlik Numarası (TCKN), tüzel kişi olması halinde Vergi Kimlik Numarası (VKN) ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde tescil edilmiş/edilecek diğer işyerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin ortak/üst düzey yönetici olduğu/olacağı diğer işyerleri, sistem tarafından 'Şüpheli İşyeri' olarak, tanımlanacaktır.

İşyeri hakkında;

-'Sahte İşyeri' tanımlamaları İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisi tarafından,

-'Kontrollü İşyeri' tanımlamaları İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisi tarafından,

-'Şüpheli İşyeri' tanımlaması ise 'Sahte İşyeri' tanımlamalarına bakılarak sistem tarafından otomatik olarak, yapılacaktır.

İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisince 'Sahte İşyeri' ve 'Kontrollü İşyeri' olarak yapılacak tanımlamalar, İşveren Tescil Uygulaması programlarında mevcut, 'Tescil Değişiklik İşlemleri' menüsü işaretlenmek suretiyle erişilen 'Tescil Değişiklik' ekranları vasıtasıyla yapılacaktır.


Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı