19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu 'nun 73 ncü ve 93 ncü maddelerine dayanılarak hazırlanan, Sır Niteliğindeki Bilgilerin Paylaşılması Hakkında Yönetmelik ('Yönetmelik'), 04.06.2021 tarih ve 31501 sayılı Resmî Gazete' de yayımlandı.
Söz konusu Yönetmelik ile, Bankacılık Kanunu 'nun 73 ncü maddesinde düzenlenen sır saklama yükümlülüğünün kapsamı, sır saklama yükümlülüğünden istisna tutulan haller detaylandırılmış ve sır niteliğindeki bilgilerin paylaşılmasına ilişkin genel ilkeler belirlenmiştir. Ayrıca, müşteri sırrı ve müşteriden temin edilmesi öngörülen müşteri talep ve talimatı kavramları ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Bugünkü yazımızda sır saklama yükümlülüğünden istisna edilen halleri açıklayacağız.
Sır saklama yükümlülüğünden istisna tutulan haller aşağıda sıralanmıştır;
- Banka sırrı ya da müşteri sırrı niteliğindeki bilgilerin bu konuda kanunen açıkça yetkili kılınan merciler ile paylaşılması.
- Gizlilik sözleşmesi yapılması ve sadece belirtilen amaçlar ile sınırlı kılınması koşuluyla banka sırrı ya da müşteri sırrı niteliğindeki bilgilerin aşağıdaki durumlarda paylaşımı sır saklama yükümlülüğüne aykırılık teşkil etmez:
a) Bankaların ve finansal kuruluşların, kendi aralarında doğrudan doğruya ya da Risk Merkezi veya en az beş banka ya da finansal kuruluş tarafından kurulacak şirketler vasıtasıyla her türlü bilgi ve belge alışverişinde bulunması.
b) Konsolide finansal tablo hazırlama çalışmaları, risk yönetimi ve iç denetim uygulamaları kapsamında bankaların sermayelerinin yüzde on veya daha fazlasına sahip olan yurt içinde veya yurt dışında yerleşik kredi kuruluşu ile finansal kuruluşlar da dahil ana ortaklıklarına bilgi ve belge verilmesi.
c) Doğrudan veya dolaylı pay sahipliği yoluyla banka sermayesinin yüzde onunu ve daha fazlasını temsil eden payların satışı amacıyla yapılacak değerleme çalışmalarında kullanılmak üzere muhtemel alıcılara bilgi ve belge verilmesi veya krediler dahil varlıkların ya da bu varlıklara dayalı menkul kıymetlerin satışı amacıyla yapılacak değerleme çalışmalarında kullanılmak üzere bilgi ve belge verilmesi.
ç) Değerleme, derecelendirme, destek hizmeti ile bağımsız denetim faaliyetlerinde veya gerekli teknik ve idari tedbirlerin alınması kaydıyla hizmet alımlarına yönelik işlemlerde kullanılmak üzere bu hizmeti sağlayanlara bilgi ve belge verilmesi.
- (b) bendi kapsamında yapılacak paylaşımların, sadece söz konusu bentte belirtilen amaçlar ile sınırlı kılınması, gizlilik sözleşmesi yapılması, söz konusu sözleşme hükümleri ile karşı tarafın gerekli teknik ve idari tedbirleri almasının sağlanması koşuluyla, hakim ortak ile yapılması ya da hakim ortağın/ana ortaklığın belirleyeceği, konsolide finansal tablo hazırlama ya da konsolide risk yönetimi uygulamaları kapsamında hizmet aldığı bir grup şirketi ile yapılması.
- (b) bendi ve bir üst bent kapsamında risk yönetimi amacıyla yapılabilecek paylaşımlar, İSEDES Yönetmeliğinde yer verilen risk yönetim sistemi içinde yer alan uyum, kredi, itibar riskleri de dahil olmak üzere tüm risk kategorilerine ilişkin risk yönetim faaliyetlerini kapsar. 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda tanımlanan suçların işlenmesine ilişkin mali suç riski de uyum riski kapsamında ele alınır. Uyum riski amacıyla yapılacak paylaşımların, paylaşımı yapan ya da paylaşımın yapıldığı karşı tarafın tabi olduğu ulusal ya da uluslararası bir mevzuattan kaynaklanması şarttır.
- Müşteri sırrı niteliğinde olmayıp yalnızca bankaya ait bilgileri içeren banka sırrı niteliğindeki bilgilerin, banka yönetim kurulu kararı ile banka sorumluluğunda üçüncü taraflar ile paylaşılması sır saklama yükümlülüğüne aykırılık teşkil etmez. Banka Yönetim Kurulu bu yetkisini usul ve esasları belirlemek suretiyle Genel Müdürlüğe devredebilir.
- Bankalar, Risk Merkezi veya en az beş banka ya da finansal kuruluş tarafından kurulmuş şirketlerce, müşterilerin kamu kurum ve kuruluşlarına kendi talepleri ile verdikleri müşteri sırrı niteliğindeki bilgilerin teyit edilmesi konusunda müşteri talep ya da talimatının alınmış olması şartıyla, söz konusu kamu kurum ve kuruluşlarına bu bilgilerin sadece doğru olup olmadığı şeklinde cevap verilmesi
- Bankanın taraf olduğu uyuşmazlıklarda iddia ya da savunmasının ispatı için zorunlu olması halinde, söz konusu uyuşmazlığın tarafı olan gerçek veya tüzel kişilere ait müşteri sırrı niteliğindeki bilgilere veya banka sırrı niteliğindeki bilgilere ilişkin olarak, yurt içindeki ya da yurt dışındaki yargı makamları ile tahkim, arabuluculuk ve hakem heyeti gibi alternatif uyuşmazlık çözmeye yetkili makamlarla ya da bu makamlarla paylaşmak üzere söz konusu uyuşmazlıklarda bankayı temsil eden taraflarla yapılan paylaşımlar
- 5549 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca finansal gruba bağlı kuruluşların, müşterinin tanınmasıyla hesap ve işlemlere ilişkin olarak grup içerisinde bilgi paylaşımı
- Yukarda yer alan (b) bendi ile gerekli önlemler kapsamında yapılacak paylaşımlara ilişkin gizlilik sözleşmesinin bir örneği, gerçekleştirilen paylaşımın amaçları, sır kapsamındaki bilgilerin gizliliği ve güvenliğinin sağlanmasına yönelik hakim ortak/ana ortaklık tarafından veya hakim ortağın/ana ortaklığın bu kapsamda hizmet aldığı taraflarca alınan teknik ve idari tedbirler ile bu madde kapsamında banka sırrı ve müşteri sırrı niteliğindeki bilgilerin aktarıldığı tüm üçüncü tarafların unvanı ve bulunduğu ülke bilgileri, Kurumca uygun görülen biçim ve yöntemlere göre, altı aylık dönemler halinde ve kritik bir değişiklik olması durumunda söz konusu değişiklik özelinde derhal Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu' na ('Kurum') raporlanır. Müşterinin kimliğini belirli veya belirlenebilir kılacak şekilde bu madde kapsamında yapılan tüm paylaşımlar banka nezdinde denetime hazır şekilde bulundurulur ve söz konusu bilgiler Kurumca uygun görülen biçim ve yöntemlere göre talebi halinde Kuruma gönderilir.
