Son yıllarda Türkiye, özellikle yaz aylarında artan sıcaklıklarla birlikte sıklaşan ve büyük kayıplara yol açan orman yangınlarıyla karşı karşıya kalmaktadır. Bu yangınlar, yalnızca ağaçları değil; ekosistemleri, yaban hayatını, tarım alanlarını ve yerleşim yerlerini tehdit etmektedir. Bu noktada orman yangınlarını sadece doğal afet olarak değerlendirmek yetersiz kalmakta, insan faktörünü de merkeze alan bütüncül bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmaktadır.
Orman yangınlarının büyük kısmı, ihmal ve dikkatsizlik kaynaklıdır. Ateşli piknik faaliyetleri, sigara izmaritlerinin bilinçsizce doğaya atılması, anız yakma gibi alışkanlıklar, yangınların başlıca sebepleri arasında yer almaktadır. Bu nedenle bireylerin, doğa içerisinde sergiledikleri davranışlarda yüksek sorumluluk bilinciyle hareket etmeleri büyük önem taşımaktadır. Vatandaşların sadece yangın anında değil, yangın öncesi ve sonrasında da bilinçli olmaları gerekmektedir. Yangın riski taşıyan dönemlerde dikkatli olunması, şüpheli durumların ilgili kurumlara bildirilmesi, küçük ama etkili bireysel önlemler arasında sayılabilir.
Toplumsal düzeyde bakıldığında, orman yangınlarına karşı yürütülen mücadelede toplumsal dayanışma ve katılım oldukça belirleyici bir rol oynamaktadır. Sivil toplum kuruluşları, gönüllü ekipler ve yerel halkın iş birliğiyle oluşturulan müdahale ağları, kamu kurumlarının çalışmalarını desteklemekte, mücadeleyi güçlendirmektedir. Ancak bu yapının sürdürülebilir olabilmesi için eğitim ve bilinçlendirme faaliyetlerinin sürekli ve sistematik hâle getirilmesi gerekmektedir.
Teknolojik gelişmeler ve alternatif yaklaşımlar da bu konuda önemli fırsatlar sunmaktadır. Termal kameralar, insansız hava araçları (İHA), yapay zekâ destekli erken uyarı sistemleri gibi dijital araçlar, yangınların tespiti ve müdahalesinde etkinliği artırmaktadır. Ayrıca, yerel halkın geleneksel bilgi birikimi de göz ardı edilmemelidir. Kırsal bölgelerde yaşayanların coğrafi ve iklimsel koşullara dair sahip oldukları deneyim, yangın risklerinin önceden fark edilmesinde katkı sağlayabilir.
Orman yangınlarıyla mücadelede yalnızca yangın çıktıktan sonra gösterilen çaba yeterli değildir. Asıl önemli olan, yangınların hiç çıkmamasını sağlamaktır. Bu nedenle önleyici politikaların güçlendirilmesi, orman alanlarında yapılaşmaya karşı sıkı denetimlerin getirilmesi ve çevre bilincinin küçük yaşlardan itibaren eğitim sistemine entegre edilmesi elzemdir.
Orman yangınları çok boyutlu ve ciddi bir meseledir. Bireylerin sorumluluğu, toplumun dayanışması ve alternatif bilimsel yaklaşımların bütüncül şekilde bir araya getirilmesiyle, bu felaketlere karşı daha güçlü ve hazırlıklı bir duruş sergilenebilir. Unutulmamalıdır ki, ormanlar sadece ağaçlardan ibaret değil; geleceğimizin ta kendisidir.
