0
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 29 Nisan 2016 tarihinde yayımladığı verilere bakıldığında; Ülkemizin 2016 yılı ilk çeyrek turizm performansı şöyle görülmektedir: 2015 yılı ilk çeyreğine göre; toplam ziyaretçi sayısı yüzde 4,4 azalarak 5 milyon 107 bin 553 kişi olarak gerçekleşmiş, toplam turizm gelirlerimiz de yüzde 16,5 azalarak 4 milyar 66 milyon 384 bin dolar olmuştur. Bu tablonun içinde yer alan ve yurt dışında ikamet edip Ülkemizi ziyaret eden vatandaşlarımızın sayısı yüzde 6,1 artışla 1 milyon 93 bin 7 kişiye ulaşmış, bu vatandaşlarımızdan elde edilen gelir de yüzde 13 artarak 1 milyar 157 milyon 915 bin dolara yükselmiş, yurt dışında ikamet eden yabancı ziyaretçi sayısı ise yüzde 6,9 azalışla 4 milyon 14 bin 546 kişi olmuş, elde edilen gelir de yüzde 24,5 azalarak 2 milyar 880 milyon 256 bin dolar seviyesine inmiştir. Dolayısıyla, 2016 yılının ilk çeyreğindeki toplam ziyaretçi sayısının yüzde 78,6'sını, toplam turizm gelirlerimizin de yüzde 70,8'ini yabancı ziyaretçiler oluşturmuş, yurt dışında ikamet edip Ülkemizi ziyaret eden vatandaşlarımız açısından ise bu oranlar sırasıyla yüzde 21,4 ve yüzde 28,5 olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamalarından 28 milyon 212 bin dolar gelir sağlanmıştır (toplam turizm gelirinin yüzde 0,7'si). Ayrıca, kıyaslanan bu dönemde; ziyaretçilerin kişi başı ortalama harcaması 911 dolardan 796 dolara, yabancıların ortalama harcaması da 884 dolardan 717 dolara düşmüş, yurt dışında ikamet edip Ülkemizi ziyaret eden vatandaşlarımızın ortalama harcaması ise 994 dolardan 1059 dolara çıkmıştır. Turizm giderlerimiz açısından durum değerlendirildiğinde ise; Türkiye'de ikamet eden ve yurt dışını ziyaret eden vatandaşlarımızın sayısının 2015 yılının ilk çeyreğine göre yüzde 2,1 azalarak 1 milyon 825 bin 187 kişi olmasına rağmen, turizm giderlerimizin yüzde 19,9 artışla 1 milyar 537 milyon 627 bin dolara çıktığı, kişi başı ortalama harcamanın da 688 dolardan 842 dolara yükseldiği görülmektedir. Ortalama geceleme sayılarında ise bu dönemde cüzi artışlar olmuştur: Toplam ziyaretçi(10,9-11,9), yabancı ziyaretçi(9,8-10,7), vatandaş ziyaretçi(15,5-16,0)
Yukarıdaki rakamsal verilerden; toplam ziyaretçi sayısının düşme oranından bağımsız olarak daha yüksek bir oranda turizm gelirlerimizin azaldığı ve bunun da yabancı ziyaretçilerden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bir başka ifadeyle; yabancı ziyaretçilerin harcamalarının azaldığı, buna karşılık Ülkemizi ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarının ise arttığı hatta bu ilginç durumun turizm giderlerimize de yansıdığı ve yurt dışına ziyaret için giden vatandaşlarımızın toplam sayısının azalmasına rağmen, yaptıkları harcamaların çok arttığı görülmektedir.
Ülkemize en fazla yabancı ziyaretçinin geldiği ülkeler açısından bakıldığında ise (Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre) durum şöyledir: 2015 yılı ile 2016 yılı ilk çeyrek dönemleri dikkate alındığında; ilk 10 ülkenin toplam ziyaretçi sayısı içindeki paylarının(%) bazı oynamalar gösterdiği (Almanya:12,10-11,91, İran:9,61-11,51, Gürcistan:7,44-10,65, Bulgaristan:6,96-8,23, Irak:3,51-2,55, Rusya:3,33-1,63, Yunanistan:3,32-3,08, İngiltere:3,20-3,37, Azerbaycan:2,80-2,60, ABD:2,07-2,15), söz konusu 10 ülkenin toplam ziyaretçi içindeki bu paylarının toplamının geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 54,34, 2016 yılının ilk çeyreğinde ise yüzde 57,68 olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, bu rakamsal görüntüler de; 'turizmimizde yaşanan sıkıntıların tamamının ziyaretçi sayısının azalmasından kaynaklandığı' şeklinde oluşan genel algılamanın yanlışlığını göstermektedir. Nitekim, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın ayni dönemine göre; toplam ziyaretçi sayısı yüzde 4,4 azalırken, toplam turizm gelirlerimizin yüzde 16,5 azalması da bu durumu kanıtlamaktadır.
Dolayısıyla, Ülkemize gelen yabancı ziyaretçilerin harcamalarını kıstıkları gerçeğini kabul etmeli ve bu sorunun ne kadarının küresel durgunluktan, ne kadarının ise Ülkemizden kaynaklandığını çözümlememiz gerekmektedir. Ayrıca, kişi bazında en fazla turizm harcaması yapan ülkeler hedeflenmeli ve bu ülke vatandaşlarının Ülkemizi ziyaret etmesine yönelik somut çabalara ağırlık verilmelidir.
Ülkemize gelen toplam ziyaretçi sayısının çeyrek dönemler itibariyle son beş yıllık dönemdeki (2011-2015) ortalama dağılımı ise şöyledir: l.Çeyrek: yüzde 12,2, ll.Çeyrek: yüzde 26,0, lll.Çeyrek: yüzde 41,6, lV.Çeyrek: yüzde 20,2. Dolayısıyla, ilk çeyreğin ağırlığının düşük olması dikkate alındığında diğer devrelerin önemi ortaya çıkmaktadır. Her ne kadar, söz konusu rakamsal veriler ve mevcut şartlar; Ülkemize 2016 yılında gelecek yabancı ziyaretçi sayısının 2015 yılına göre düşeceğini gösterse bile, diğer devrelerdeki turizm performansımız 2016 yılının belirleyicisi olacaktır. Elbette ki ziyaretçi sayısının artması, turizm gelirlerimizi olumlu etkileyecek bir unsurdur. Ancak, sorunumuzun sadece Ülkemizi ziyaret edenlerin sayısından kaynaklanmadığını görmeli ve yabancı ziyaretçilerin kişi başı harcamalarının düşüklüğünün de önemli bir faktör olduğunu dikkate almalı ve bu konuyu ihmal etmemeliyiz.
