0

Doların ateşi artınca ilgili ilgisiz tüm kesimler bu ateşi düşürmek için ne yapabiliriz telaşı içine düştü. Cumhurbaşkanının kamuoyuna yapmış olduğu "Yastık altında dövizi olanlar gelsin parasını altına, gelsin parasının TL'ye dönüştürsün. Ne lüzum var dövize değer kazandıracağız" çağrısından sonra pazarlama tekniğini kullanan bir çok esnaf bundan kendisine vazife çıkartarak kampanyalar başlattı.

Bu kadar insanın seferber olduğu bu konuda bizde asgari ücrette dolardan TL.'ye dönelim çağrısına katılarak bu kampanyaya katkı sunalım dedik ve yaptığımız çalışmada karşımıza çok farklı rakamlar çıktı.

Anayasa'nın 'Ücrette adalet sağlanmalı ve ücret emeğin karşılığıdır' başlıklı 55. maddesine göre 'Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur' hükmü yer almaktadır.

Bilindiği üzere; Asgari Ücret Yönetmeliği'nin 4. maddesinde asgari ücret, 'İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret' olarak tanımlanmıştır. 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 39. maddesinde asgari ücretin amacının 'Her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için ücretlerin asgari sınırlarının belirlenmesi' olduğu kaydedilmiştir. 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunun 102 maddesinde ise 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 39 uncu maddesinde belirtilen komisyonun belirlediği asgari ücreti işçiye ödemeyen veya noksan ödeyen, işveren, işveren vekili ve üçüncü kişiye bu durumda olan her işçi ve her ay için yüz yirmi beş Türk Lirası idari para cezası verilir denilerek, asgari ücretin altında bir ücretin belirlenmesinin yasal olarak mümkün olmadığı hüküm altına alınmıştır.

Ülkemizde son beş yılda belirlenen asgari ücretin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle geçerli olan dolar kuru üzerinden değerlendirilmesi sonucu aşağıdaki verilere ulaşılmaktadır.

Paranın zaman değeri ve satın alma gücü paritesi kriterlerini dikkate aldığımızda 2016 yılı için belirlenen brüt 1.647,00 TL asgari ücretin 564,41 dolar karşılığı olduğu, net 1.300,00 TL asgari ücretin ise 445,50 dolar karşılığı olduğu görülmektedir. (Bugünkü kur üzerinden bu tutar 370,00 dolar karşılığı gelmektedir.)

2017 yılı için belirlenecek olan asgari ücret için toplanan kurulun son günlerin moda konusu olan dolardan TL'ye geçiş uygulamasının asgari ücret içinde hiçbir artış yapmadan uygulaması belki de bu konuda yapılan kampanyaların en sağlıklısı olacaktır. Şöyle ki; 2016 yılında 564,41 dolar olan asgari ücretin 2017 yılı içinde 564,41 dolar olarak uygulanması ve bununda TL'ye çevrilmesi halinde 2017 yılı için asgari ücret brüt 1.981,00 TL'sı AGİ dahil net 1.564,00 TL olarak ödenecektir.

Uygulamalar ve bu konuda gelinen noktada zorunlu ihtiyaçların karşılanması için belirlenmiş bir ücretin tartışma konusu yapılmaması gerekir. Ülkemizde her iktidar döneminde siyasi polemik konusu edilen asgari ücretin vergi dışı bırakılması ve üzerindeki sosyal güvenlik primlerinin devletçe karşılanması ve bu ücretin zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret olarak ödenmesi sosyal devlet olmanın bir gereğidir. Siyasi iradenin bu konuyu bir önce çözüme kavuşturulması gerekmektedir.