0
2016 Yılı Yatırım Programı kapsamında hazırlanan ve iller ile sektörler bazında açıklanan kamu yatırım tahsislerine ilişkin bazı rakamsal verileri, yatırım eğilimlerini ve bu kapsamda dikkat çeken illere ilişkin bilgileri; her yıl olduğu gibi 2016 yılı için de siz değerli okuyucularımızla paylaşarak, söz konusu yatırım tahsislerinin coğrafi ve sektörel dağılımını farklı ve özet bir şekilde görmenize aracılık etmek amacıyla aşağıda sunuyorum.
Kalkınma Bakanlığı verilerine göre, 2015 yılında 81 il için tahsis edilen toplam yatırım tutarı 62 milyar 240 milyon 302 bin TL iken, 2016 yılında yüzde 23,1 artışla toplam 76 milyar 606 milyon 214 bin TL kamu yatırım tahsisi yapılmış ve bu miktarın 35 milyar 948 milyon 917 bin TL' si muhtelif iller(en az iki veya daha fazla il- il adları yok) kapsamında belirtilmiş, 40 milyar 657 milyon 297 bin TL' si ise tek tek il bazında tahsis edilmiştir.
2016 yılında öngörülen kamu yatırım tahsisleri değerlendirildiğinde, 2015 yılına göre; 67 ilin yatırımlarının arttığı, 14 ilin ise azaldığı görülmektedir. Oransal olarak(%) en fazla artışın olduğu beş il (Burdur: 75,0, Bayburt: 67,4, Rize: 66,0, Şırnak: 61,9, Giresun: 60,7), en fazla azalışın olduğu beş il ise (Batman: 33,4, Şanlıurfa: 31,6, Kütahya: 26,3, Sivas:23,3, Adıyaman: 22,3) olarak gözlenmiştir.
Her il için tahsis edilen toplam yatırım tutarının, 81 il için tahsis edilen toplam yatırım tutarı içindeki payları incelendiğinde; sadece 8 ilin yüzde 1'den fazla pay aldığı (İstanbul:10,73, Ankara:5,92, İzmir:2,30, Diyarbakır:1,79, Konya:1,60, Mardin:1,46, Antalya:1,21, Bursa:1,00), 73 ilin ise yüzde 1'in altında kaldığı, 100 milyon TL'nin altında yatırım tahsisi yapılan il sayısının ise 3 olduğu görülmektedir (Kilis, Ardahan, Yalova). Ancak, muhtelif iller kapsamından 81 ilin ilave pay alabileceği ve söz konusu oranların artabileceği de anlaşılmaktadır.
2016 yılında illere yapılan toplam kamu yatırımları tahsislerinin sektörel dağılımına bakıldığında ise; sektörlerin toplam yatırım içindeki payları(%) şöyledir: Ulaştırma-haberleşme: 32,3, Eğitim: 17,0, Tarım: 10,5, Sağlık: 7,0, Enerji: 6,4, Madencilik: 1,9, İmalat: 1,3, Turizm: 0,6, Konut: 0,6, Diğer kamu hizmetleri: 22,4.
Söz konusu dokuz temel sektörün hepsinden sadece üç ilin pay aldığı (Ankara, Eskişehir, Kütahya,), tarım, ulaştırma-haberleşme, enerji (Bilecik, Muş, Bayburt, Iğdır ve Kilis hariç), eğitim ve sağlık sektörlerinden ise tüm illere tahsis yapıldığı görülmüştür.
Sektörlerin kendi içinde en fazla pay ayrılan bazı illerin sıralaması ise şöyledir: Tarım (Diyarbakır, Konya, Şanlıurfa, Antalya, Erzurum, İzmir, Balıkesir), Madencilik (İstanbul, Batman, Ankara, Tekirdağ, Zonguldak), İmalat (Kırıkkale, Rize, Eskişehir), Enerji (Mardin, Artvin, İstanbul, Bingöl, Ankara, Elazığ, Çanakkale, Diyarbakır), Ulaştırma-haberleşme (İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Zonguldak, Konya, Kocaeli, Aksaray, Şırnak, Sakarya, Gaziantep, Tekirdağ), Turizm (Kars, Bursa), Konut (Ankara, Ağrı), Eğitim (İstanbul, Ankara, İzmir, Erzurum, Konya, Adana, Kocaeli, Antalya, Balıkesir, Hatay, Diyarbakır, Gaziantep, Kahramanmaraş, Sivas Kayseri, Aydın, Bursa, Şanlıurfa, Samsun, Eskişehir, Çanakkale, Batman, Ağrı), Sağlık (İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Konya, Antalya, Çorum, Adana).
