0
Arabuluculuk kurumu ülkemizde çok yeni olmasına rağmen bilinirliği hızla artıyor.
Ama bazı alt başlıklarda bilgi sahibi olan kişi sayısı çok az. Hatta yanlış bilgi sahibi olunması da söz konusu.
Örneğin toplumun büyük bir kısmı, halen, yalnızca işçi-işveren uyuşmazlıklarında arabulucuya başvurulabileceğini düşünüyor. Oysa Kanun'daki "tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıkları" tanımının (6325 sayılı Kanun md. 1) kapsamı aslında öyle geniş ki...
Tüketici uyuşmazlıkları, ticari uyuşmazlıklar, alacak meseleleri, telif haklarından, miras ya da boşanma nedeniyle mal paylaşımından kaynaklanan uyuşmazlıklar bunların yalnızca küçük bir bölümü.
İdare de Arabulucuya Gidecek
Arabuluculukla ilgili yanlış ya da az bilinen bir başka konu da taraflar hakkında.
Mevcut durumda sadece özel hukuk kişilerinin arasındaki uyuşmazlıklarda arabulucuya gitmesi mümkün gibi maalesef yaygın ve yanlış bir algı var.
Oysa 25 Ekim 2017 tarihinde yayımlanan, küçük ama etkisi ve önemi çok büyük olan Kanun değişikliği sonrasında, idare de arabuluculukta taraf olabiliyor. Özellikle işçi-işveren uyuşmazlıklarında, asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu durumlar başta olmaz üzere, idarenin de arabulucuda taraf olarak yer aldığını önümüzdeki dönemde sıkça göreceğiz.
Bakanlıklar, Belediyeler, KİT'ler, İştirakler...
Peki buradaki "idare" tanımının kapsamına hangi kurumlar giriyor? Sorunun cevabı Kanun'un 2/1-e maddesinde belirtilmiş. Buna göre;
- 5018 sayılı Kanun'a ekli cetvellerde yer alan idare ve kurumlar (TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Bakanlıklar, Yüksek Mahkemeler, sayılan üniversiteler, müsteşarlıklar, üst kurullar, düzenleyici kurumlar vs.)
- 5018 sayılı Kanun'da tanımlanan mahalli idareler ve bu idareler tarafından kurulan işletmeler,
- Özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşlar,
- Kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmeleri,
- Sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıkları "idare" olarak arabuluculuk kapsamında.
Görüldüğü gibi kapsam oldukça geniş tutulmuş. Böylece uyuşmazlıkları arabuluculuk gibi barışçıl yollarla çözme konusunda, idarenin özel sektöre ve vatandaşa örnek olması için büyük bir imkan getirilmiş. Umarız bu imkan iyi bir şekilde değerlendirilir.
