0

Ülkemizde 1950'li yıllara kadar gerek parti olarak gerek aday olarak seçmenden yetki talep ederken çeşitli yöntemler ve tanıtıcı semboller geliştirilmiştir. Ancak teknolojide ve kitle iletişim araçlarında yaşanan gelişmeler nedeniyle, siyaset sürecinde yürütülen kampanyaların niteliği ve büyüklüğü önemli ölçüde değişikliğe uğramıştır. Bu değişikliğin en önemli etkisi, iletişim amacıyla yürütülen faaliyetlerde profesyonel hizmet sunan uzmanlara duyulan ihtiyaçtır. Yine bu ihtiyaç münferit olarak giderilmiş, gerekli uzmanlık faaliyetleri seçim kampanyalarında bütünlük içinde ele alınmamıştır.

Uzmanlık gerektiren iletişim hizmetlerini, metin yazarlığı, görsel tasarım, kurgu, kaliteli fotoğraf şeklinde sıralayabiliriz. Gerek yazılı gerek sözlü olarak iletilecek mesajları ihtiva eden sinema filmi, TV reklam filmi, radyo reklamı, gazete ve dergi reklamı, afiş ve el ilanlarının içeriği ve görsel görünümünün hazırlanması; bunların kaliteli olması mesajın hedefe ulaşması ve seçimi kazanma amacının gerçekleştirilmesini sağlar.

Ayrıca mesajın iletilmesi hedeflenen kitlenin demografik yapısının (yaş, cinsiyet, eğitim, gelir düzeyi gibi) belirlenmesi ve bunlara ulaşmak için iletinin şekli ve iletişim kanalının belirlenmesi önem kazanmıştır. Özellikle seçimlerin ülke düzeyinde olması siyasal iletişimin önemini artırmıştır. Ancak bu hizmetlerin profesyonelce yapılmaması durumunda hem hedef kitle kavranamamakta hem seçmenin vereceği kararın etkilenmesi olasılığı azalmaktadır.

Bu nedenle profesyonelce ve tek elden yürütülen siyasal pazarlamaya ihtiyaç duyulmuştur. Ülkelerin gelişmişlik düzeyi ve çağdaşlaşma bu gereksinimin giderilmesini hızlandırmıştır. Siyasal pazarlama, çok partili parlamenter sistemlerinde seçmenlerin oy kararlarını etkilemede; seçmenin partinin politikalarından, yaptığı olumlu şeylerden ve iletişimin sağlıklı, etkili ve kısa zamanda kurulmasında önemli bir role sahiptir.

Siyasal pazarlamada, seçmenin kararını vermesinde yalnız parti ve lider etkili olmamaktadır. Milletvekili adaylarının, belediye başkan adaylarının, belediye meclis üyelerinin ve il genel meclis üyelerinin seçim bölgelerinde iletilecek mesajları da etkili olmaktadır. Milletvekilleri ve partinin yönetim kadrosu da siyasal pazarlama da partinin sunduğu siyasal ürünün önemli bir parçası olarak değerlendirilmektedir.

Siyasal ürünün en önemli parçalarından birisi de partinin kendisidir. Lideri, milletvekili adayları, çalışanları ve fiziki yapısı gibi unsurlardan farklı olarak her partinin kendisine özgü tüzel bir kişiliği ve kendisiyle bütünleşmiş bir imajı vardır. Çoğu zaman bu imajı, ilgili partinin liderinden soyutlamak zordur. Parti lideri, imaj noktasında da partinin temsilcisi durumundadır ve çoğu zaman seçmenlerin kafalarında oluşan parti ile ilgili çağrışımlar, lider vasıtasıyla yapılabilir. Diğer bir ifadeyle, parti lideri parti ile ilgili çağrışımların oluşmasında bir köprü görevi görür. Bu bakımdan, parti lideri ve partinin çoğunlukla iç içe geçmiş bütünleşik unsurlar olduğu söylenebilir.

Bu unsurlara ilişkin mesajların iletilmesi ve seçmenin kafasında oluşan imaj ve çağrışımların oluşturulmasında siyasal pazarlamanın gerektirdiği iletişim siyasal reklamlar ile sağlanır.