I-GİRİŞ VE BİR KAÇ SÖZ
Bilindiği üzere, 7.12.2019 tarihinde yürürlüğe giren 7194 sayılı yasa kapsamında gerçek ve tüzel kişilere indirimli vergi ödeme olanağı getirilmiştir.[1] Yine aynı yasa ile bazı özel durumlarda mahkeme kararlarının istinaf edilmemesi halinde indirimli vergi ve ceza ödeme olanağı mevcuttur. Buna göre, vergi ziyaı cezası ve kesilebilecek ceza konularında VUK'nun 341 maddesine göre kesilecek cezalarda 213 sayılı VUK'nun ilgili maddelerine göre indirim tatbik edilmektedir.
II-7194 SAYILI YASA İLE GETİRİLEN İNDİRİM OLANAKLARI
Vergi ziyaı olduğunun vergi idaresince tespit edilmesi halinde Kanun'un 344. maddesinde belirlenen vergi ziyaı cezası uygulanacaktır. Ayrıca Vergi Usul Kanunu'nun defter tutma ve belge düzenine ilişkin hükümlerine uyulmaması halinde, Kanun'un 352-357. maddelerinde belirlenen usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları da kesilecektir.
İdarece kesilen cezaların ödenecek miktarı konusunda idare ile uzlaşma yoluna gidilmesi, cezalarda Kanun'un tanıdığı indirim imkanından yararlanılması veya yargı yoluna baş vurulması vergi mükelleflerinin baş vurabileceği yollardır
7194 Sayılı Kanun'un 27. maddesi ile Vergi Usul Kanunu'nun 379. maddesi yeniden düzenlenerek yargı yoluna baş vurulmuş olması halinde de kanun yolundan vaz geçme durumunda davanın seyrine göre vergi ve cezalarda yeni indirim olanakları sağlanmıştır.
III-VERGİ ZİYAI CEZASI, USULSÜZLÜK VE ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARINDA İNDİRİM
Bilindiği üzere, 7194 Sayılı Kanun'la yapılan değişiklikle vergi cezalarında indirimle ilgili Kanun'un 376. maddesi yeniden düzenlenmiş vergi cezalarının %50'sinin maddede belirtilen şartlara uyulması şartıyla indirimine olanak getirilmiştir. İndirim için cezanın ilk defe kesilmesi ile 2. veya 3. defa kesilmesinin önemi kalmamıştır. Uzlaşılan vergi ve cezanın kanuni süresinde ödenmesi şartıyla üzerinde uzlaşılan cezanın da %25'nin indirilmesi hükmü getirilmiştir.
Madde hükmüne göre, mükellef veya vergi sorumlusu;
1. İkmalen, re'sen veya idarece tarh edilen vergi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %50'sini ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı AATUHK'na göre belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitiminden itibaren 3 ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısı uygulanır.
2. Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı cezasının %75'ini bu kanunun ek 8. maddesinin 1/1 bendinde yer alan ödeme süreleri içinde öderse üzerinde uzlaşılan cezanın %25'i indirilir.
Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve vergi cezasını yukarıda yazılı süre içinde ödemez veya dava konusu yaparsa bu madde hükmünden faydalandırılmaz.
Yukarıdaki hükümler vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da uygulanır.
Uzlaşmalarda, tarh edilecek vergi ve kesilecek cezada indirim yapılması mümkündür. Uzlaşılan vergi ve vergi ziyaı cezasının kanuni sürelerde ödenmesi halinde Kanun'un 376. maddesine göre vergi ziyaı cezasının %25'i ayrıca indirilir.
IV-KANUN YOLUNDAN CAYMA HALİNDE VERGİ VE CEZALARDA İNDİRİMLİ ÖDEME OLANAKLARI
Bilindiği gibi, 213 sayılı VUK'nun 379. maddesi 7194 Sayılı Kanun'un 26. maddesiyle yeniden düzenlenerek ihtilaf konusu yapılarak yargıya başvurulan vergi ve ceza tarhiyatları için vergi mükelleflerine davalardan vaz geçmeleri halinde, maddede belirtilen şartlarla önemli indirim olanağı getirilmiştir.
Vergi ve ceza ihbarnamesine karşı süresinde açılan davalarda, vergi mahkemesince verilen istinaf yolu açık kararlar ile bölge idare mahkemesince verilen temyiz yolu açık kararlarda (Danıştay'ın bozma kararı üzerine verilen kararlar hariç);
1. Kaldırılan vergi tutarının %60'ı, tasdik edilen vergi tutarının tamamı ile tasdik edilen vergi tutarına ilişkin vergi ziyaı cezasının %75'i,
------------------------
[1] 7194 Sayılı Yasa Resmi Gazetenin 7.12.2019 gün ve 30971 sayılı nüshasında yayınlanmıştır.
