Yatırım Katkı Payının Endekslemesi Üzerine Değerlendirme-2

[email protected]

Endeksleme İşlemi ve Uygulamada Tereddüt Edilen Konular

 

Yasada ve uygulama tebliğlerinde Özellikle 32/A kanun maddesinde yer alan "indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacaktır." hükmü gereğinceendeksleme yapılacak yıllarda hesaplama işleminin nasıl ve hangi tutar üzerinden yapılacağı. Bazı yıllarda endeksleme yapılmamasının hesaplamaya etkisi ve kazancın yetersizliği durumunda hesaplamanın nasıl yapılacağı konusunda net bir açıklık bulunmaması nedeniyle idarenin uygulamaya ilişkin yeni bir görüş ortaya koymasını zorunlu kılmaktadır.

 

Bu konuda Ekim-2020 döneminde T.C Gelir İdaresi Başkanlığı Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) tarafından yayınlanan 17.08.2020 tarih ve 50426076-125[32/a-2017/20-333]-E.61063 sayılı İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında yeniden değerleme başlıklı özelgede yer alan,

 

"… Buna göre, 2009/15999 ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları çerçevesinde… tarihi itibarıyla tamamlama vizesi yapılmış olan yatırım teşvik belgeli yatırımlarınız dolayısıyla hesaplanan ancak yatırımın tamamlandığı hesap dönemine kadar (bu dönem dahil) kazanç yetersizliği nedeniyle yararlanılamayan ve sonraki döneme devreden yatırıma katkı tutarlarının endekslenmesinde, söz konusu yatırımın tamamlandığı özel hesap dönemini takip eden özel hesap dönemi için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenecek yeniden değerleme oranının dikkate alınması gerekmektedir.

 

Dolayısıyla, endeksleme uygulamasına ilişkin hükmün yürürlüğe girdiği… tarihi itibariyle tamamlama vizesi yapılmış bulunan yatırım teşvik belgeleri kapsamında hak kazanılan ancak kazanç yetersizliği nedeniyle kullanılamamış olan yatırıma katkı tutarlarının… özel hesap dönemini kullanan şirketinizce… özel hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde, teşvik belgeli bahse konu yatırımlardan elde edilen kazancınıza indirimli kurumlar vergisi uygulandıktan sonra kalan ve izleyen dönemlere devreden yatırıma katkı tutarının… tarihinde başlayan özel hesap döneminden itibaren yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınması gerekmektedir." şeklinde görüş verilmiştir.

 

Yine

 

T.C.Gelir İdaresi Başkanlığı Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğünün 21.08.2020 tarih ve 64597866-125[32/A]-E.17991 sayılı özelgesinde yer alan,
 

"………..Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin farklı üretim tesislerinize ilişkin olarak tek bir yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlarınızın tamamlanarak tamamlama vizesi yapılması için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına müracaat edildiği dönemi izleyen hesap döneminden itibaren, indirimli kurumlar vergisi uygulaması nedeniyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere, bu yatırımla ilgili kalan yatırıma katkı tutarı dikkate alınarak endeksleme yapılması mümkün bulunmaktadır."

 

Açıklaması sonrasında yapmış olduğumuz değerlendirmede her ne kadar yeniden değerleme işlemi uygulaması ihtiyarı bir uygulama olsa da ilgili dönemde yeniden değerlemenin yapılmaması halinde bir hak kaybının olmayacağı kanaatindeyiz.

 

 

5520 sayılı kanunun 32/A maddesi ve ilgili tebliğ hükümleri ile birlikte Gelir İdaresi başkanlığı tarafından verilen özelgeler birlikte değerlendirildiğinde;

 

1. Yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarının yatırımın tamamlandığı yılı izleyen yıldan indirimli kurumlar vergisi uygulanacağı vergi dönemine kadar olmak kaydıyla ilk dönemden başlamak kaydıyla ileriye doğru yeniden değerleme oranında endeksleme yapılarak cari döneme taşınmasında,

 

2. Kazanç yetersizliği nedeniyle indirimli kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılamamış olan yatırıma katkı tutarlarının yatırımın tamamlandığı yılı izleyen yıldan indirimli kurumlar vergisi uygulanacağı vergi dönemine kadar olmak kaydıyla ileriye doğru yeniden değerleme oranında endeksleme yapılarak cari döneme taşınmasında,

 

Yasal olarak bir engel olmadığı görüşündeyiz.

 

Özellikle vergi mevzuatımızda yer alan amortisman uygulamasında olduğu gibi "Her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede nazara alınabilir." Şeklinde yatırım katkı tutarında endeksleme yapılmayan yıl için yasal bir kısıtlama olmayışı ve endeksleme hesaplamasında endekslenmiş tutarın enflasyon karşısındaki reel değeri (Taşıma Katsayısı/Düzeltilmiş Tutar) dikkate alındığında. Devir eden ve kullanılmayan yatırıma katkı tutarlarınıngeriye yönelik olarak endekslemeye tabi tutulmasında bir engel bulunmadığını düşünüyoruz.

 

Sonuç: Yatırım katkı tutarının endekslemesinin yatırımcı mükellefler için enflasyon ortamındaki olumsuzluğun neden olabileceği vergisel teşvik kayıpların önlenmesinde önemli bir vergisel avantaj sağladığı dikkate alındığında ihmal edilemeyecek bir vergisel işlemdir. Konu ile ilgili önerimiz kazancın yetersiz (matrahsız) olması nedeniyle yatırım katkı tutarının endekslenmesinde hesaplama işlemi yapılarak her yıl "Nazım Hesaplar" da takip edilmedir. Ayrıca Kurumlar Vergisi Beyannamesine devreden yatırıma katkı tutarı endeksleme hesaplama tablosu eklenmelidir.

 

Bu nedenle indirimli kurumlar vergisi uygulamasında yatırım katkı tutarının endekslenmesinde, endekslemenin uygulanması-uygulanmaması ve kazancın yetersiz (matrahsız) olması nedeniyle hesaplama işleminin nasıl olacağı konusunda cevapsız kalan sorular ışığında konunun önemle tartışılması ve bu durumun mevzuatta tam karşılığının hiçbir tereddüde meydan vermeyecek şekilde 2020 yılı gelir ve kurumlar vergisi beyan döneminden önce ortaya konulması gerekir.

 

 

Kaynak: https://www.alomaliye.com/