Tapu sicili, Tapu Sicili Tüzüğünün dördüncü maddesine göre; taşınmaz mal ile üzerindeki hakların durumlarını göstermek üzere Devletin Sorumluluğu altında tescil ve açıklık ilkelerine göre tutulan sicildir([1]).
Tapu sicili sisteminde, taşınmazların kaydı yapılırken her taşınmaza bağımsız bir sayfa ayrılmaktadır. Taşınmaz için ayrılan bu bağımsız sayfaya, o taşınmaza ilişkin bütün özellikler, taşınmazın yüzölçümü, sınırları, maliki, taşınmaz üzerinde mevcut sınırlı ayni haklar, yazılmaktadır. Taşınmazlar üzerinde ayni hak kazanılması, devri ve ortadan kaldırılması, tapu sicilinde yapılacak bir tescil işlemi ile mümkün olabilmektedir.
Tapu sicili alenidir; yani herkese açıktır. Hukuken bir menfaatinin olduğunu ispatlayan herkes tapu sicili kayıtlarını inceleyebilmektedir.
MKnın Tapu Sicilinin Açıklığı başlıklı 1020. maddesine göre;
Tapu sicili herkese açıktır.
İlgisini inanılır kılan herkes, tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin, tapu memuru önünde, kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir.
Kimse, tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini ileri süremez.
Aleniyet ilkesinin bir sonucu olarak, tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka ayni hak kazanan üçüncü kişinin, bu kazancı, korunmaktadır (MK Md. 1023).
TAPU SİCİLİNE HAKİM OLAN İLKELER
Tapu sicili sistemi, birtakım ilkeler doğrultusunda düzenlenmiştir. Bu ilkeleri; aynilik ilkesi, tescil ilkesi, sebebe bağlılık ilkesi, talep ilkesi, açıklık ilkesi, güven ilkesi ve devletin sorumluluğu ilkesi olarak yedi başlık altında toplamak mümkündür.
1- Aynilik İlkesi
Aynilik ilkesi, tapuya kayıt işlemi yapılırken, her taşınmaza bağımsız bir tapu kütüğü sayfasının tahsis edilmesidir([2]). Buna ayni yöntem adı da verilmektedir.
Aynilik ilkesi gereğince, her taşınmaza, diğerlerinden bağımsız bir sayfa tahsis edilmektedir. Kayıt işlemleri de bu sayfa üzerine gerçekleşmektedir. Bu yol, taşınmazın hukuki durumunun da kolaylıkla belirlenmesi imkanını sağlamaktadır.
[1] Mehmet AYAN, Eşya Hukuku-Zilyedlik ve Tapu Sicili, Mimoza Yayınları, Gözden Geçirilmiş Üçüncü Baskı, C: I, Konya, 2000, s. 149.
[2] Safa REİSOĞLU, Eşya Hukuku-Zilyedlik-Tapu Sicili-Kadastro, Yedinci Baskı, Ankara, 1984, s. 25.