Gerçek faydalanıcı bildiriminde son günler

[email protected]

 

Resmi Gazetenin 09.01.2008 tarihli sayısında yayımlanan, “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik” ile Gerçek Faydalanıcı kavramı mevzuatımızda yerini almıştır.

 

Gerçek Faydalanıcı

Söz konusu Yönetmeliğin 3. maddesinde Gerçek faydalanıcı şöyle tanımlanmıştır: Yükümlü nezdinde işlem gerçekleştiren gerçek kişileri, adına işlem yapılan gerçek kişi, tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişiler olarak tanımlanmıştır. Yönetmeliğin diğer maddelerinde de ayrıntılı olarak gerçek faydalanıcın tanınması ve izlenmesi için gerekli mevzuat düzenlemeleri yer almaktadır.
 

Gerçek Faydalanıcı kavramının dünyadaki durumuna baktığımızda;

 

Malî Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force-FATF)

Mali Eylem Görev Gücü (FATF), “suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı” ile mücadelede uluslararası standartlar oluşturmak ve söz konusu standartlarla uyumlu yasal ve kurumsal tedbirlerin alınması ve bu tedbirlerin operasyonel açıdan etkili bir şekilde uygulanmasını teşvik etmek amacıyla 1989 yılında G-7 ülkelerinin (ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada) Paris’te yapılan toplantısında kurulan hükümetler arası bir organizasyon olup, daha sonra bu programa Türkiye’nin de içinde bulunduğu bir çok ülke dahil olmuştur. Bu tanımlardan da anlaşılacağı üzere gerçek faydalanıcı; Gerçek kişi ya da tüzel kişi olup olmadığına bakmaksızın herhangi bir müşteriyi nihai olarak sahipliğinde veya kontrolünde bulunduran geçek kişi olabileceği gibi, - Hesabına işlem ya da faaliyet yürütülen gerçek kişi de olabilecektir. Dolayısıyla gerçek faydalanıcı her durumda gerçek kişi olacaktır.

 

Öte yandan, Resmi Gazetenin 13.07.2021 tarih ve 31540 sayısında yayımlanan 529 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilmiştir. Bu tebliğ ile, Gelirlerin/servetlerin arkasındaki gerçek isimlerin bilinmesi vergi kaçakçılığı ile mücadele açısından büyük önem arz etmektedir.

 

Getirilen bu Tebliğ ile 1 Ağustos 2021 tarihi itibarıyla kurumlar vergisi mükellefleri ile diğer bazı kişilere gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini verme zorunluluğu getirilmiştir.

Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen mükelleflerin, en geç 31 Ağustos 2021 tarihine kadar gerçek faydalanıcı bilgisini elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına bildirmeleri gerekmektedir.

 

Kimler Gerçek faydalanıcı bildirimi verecek
 

§ Kurumlar vergisi mükellefleri,

§ Kolektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse veya ortak, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip kişi, Türkiye’de yönetim merkezi olan veya Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri, vermek zorundadırlar.
 

Ayrıca; 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun ve 09.01.2008 tarih ve 26751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik” ile yükümlü sayılanlar tanımlanmıştır, bunlar;
 

§ Bankalar,

§ Bankalar dışında banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz kuruluşlar,

§ Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler,

§ Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyeti ile sınırlı olmak üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü,

§ Finansal kiralama şirketleri,

§ Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları,

§ Finansman / faktoring şirketleri,

§ İş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım satımı ile uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,

§ Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler,

§ Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,

§ Kıymetli madenler aracı kuruluşları,

§ Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasına ilişkin saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere Borsa İstanbul Anonim Şirketi,

§ Kripto varlık hizmet sağlayıcılar,

§ Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler,

§ Noterler,

§ Ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşları,

§ Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi ile kargo şirketleri,

§ Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle edinilen bilgiler hariç olmak üzere; taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,

§ Sermaye piyasası aracı kurumları ve portföy yönetim şirketleri,

§ Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar,

§ Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile sigorta ve reasürans brokerleri,

§ Spor kulüpleri,

§ Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar,

§ Tasarruf finansman şirketleri,

§ Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,

§ Varlık yönetim şirketleri,

§ Yatırım ortaklıkları,
 

İle bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır. Merkezi yurtdışında bulunan yükümlünün şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır.

 

Bildirimin dönemi ve verilme zamanı
 

Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen mükellefler ile diğer kişiler ilk bildirimlerini en geç 31.08.2021 gününe kadar gerçek faydalanıcı elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına bildirmeleri gerekmektedir. Kurumlar vergisi mükellefleri bu yıldan itibaren her yıl Kurumlar Vergisi Beyannamesi ile birlikte, diğer mükellefler ile diğer kişiler ise; gerçek faydalanıcı bilgisini her yılın ağustos ayı sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığına bir form ile elektronik ortamda bildirmek zorundadır.

 

Bildirim ne şekilde yapılacak
 

Gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu, mükellefler tarafından elektronik ortamda bizzat gönderilebileceği gibi, aracılık ve sorumluluk sözleşmesi bulunan serbest muhasebeci mali müşavir veya gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi tasdik sözleşmesi bulunan yeminli mali müşavirler aracılığıyla da gönderilebilecektir.