YAZARLAR

Tüm Yazıları Mahmut Köksal

Yeni OVP’deki 2021 ve 2022 yılı revizeleri

14.10.2021 09:05

 

5 Eylül 2021 tarihinde yayımlanan yeni Orta Vadeli Program/OVP (2022-2024) ile 29 Eylül 2020 tarihinde yayımlanmış olan bir evvelki OVP’nin (2021-2023); 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin bazı temel ekonomik göstergelerdeki program hedefleri ile gerçekleşme tahminlerinde yapılan rakamsal değişiklikleri ve bu revizelerle ortaya çıkan sapmaları sağlıklı değerlendirebilmek ve ekonomiye gerekli müdahaleleri yapabilmek için; iç ve dış her türlü gelişmeyi iyi izlemek, öngörü performanslarını doğru ölçebilmek ve siyasi endişelerden arınmış rakamsal tahmin ve hedeflerin kullanılması gerekmektedir. Bu bağlamda olumlu ve olumsuz sapmaların çeşitli nedenlerini tüm boyutlarıyla irdelemek, özeleştiri yapmak, çeşitli kesimlerin ekonomiye ilişkin eleştiri ve taleplerini önyargısız olarak dinlemek ve değerlendirmek, ekonomik sıkıntıları toplum kesimlerinin dengeli bir şekilde paylaşmasına yönelik tedbirler almak, kaynakları adil dağıtmak ve tüm bu süreçleri şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşmak; ekonomideki zorlukları aşmada kolaylıklar sağlayacak ve ekonomiye olan güveni artıracaktır.            

Dolayısıyla, 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin olarak aşağıda gösterilen bazı revize rakamlardan; ekonominin genel seyrini, mevcut performansını, siyasi iradenin beklenti ve hedeflerini görmek mümkündür:

2021 yılına ilişkin olarak; evvelki OVP’deki program hedeflerine ve yeni OVP’deki gerçekleşme tahminlerine bakıldığında, bazı göstergelerdeki değişimler şöyledir: Büyümenin yüzde 5,8’den yüzde 9 seviyesine ulaştığı, kişi başına gelirin 8.661 dolardan 9.489 dolara çıktığı, ortalama dolar kurunun 7,68’den 8,30’a yükseldiği, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 82,4’den yüzde 81,8’e indiği, işsizliğin yüzde 12,9’dan yüzde 12,6’ya düştüğü, TÜFE yıl sonunun yüzde 8’den yüzde 16,2’ye yükseldiği, GSYH içindeki payları açısından bakıldığında ise; cari açığın yüzde 1,9’dan yüzde 2,6’ya yükseldiği, bütçe açığının yüzde 4,3’den yüzde 3,5’e, faiz dışı açığın yüzde 1,2’den yüzde 0,8’e, faiz giderlerinin yüzde 3,2’den yüzde 2,7’ye, bütçe harcamalarının yüzde 23,8’den yüzde 22,7’ye, faiz hariç harcamaların yüzde 20,7’den yüzde 20’ye, bütçe gelirlerinin yüzde 19,5’den yüzde 19,2’ye, genel bütçe vergi gelirlerinin ise yüzde 16,3’den yüzde 15,9’a düştüğü görülmektedir.                

2022 yılına ilişkin olarak; evvelki OVP’deki ve yeni OVP’deki program hedeflerine bakıldığında, bazı göstergelerdeki değişimler ise şöyledir: Büyüme için öngörülen yüzde 5 oranının değişmediği, kişi başına gelirin 9.317 dolardan 9.947 dolara çıktığı, ortalama dolar kurunun 7,88’den 9,27’ye yükseldiği, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 82,5’den yüzde 81,7’ye düştüğü, işsizliğin yüzde 11,8’den yüzde 12’ye yükseldiği, TÜFE yıl sonunun yüzde 6’dan yüzde 9,8’e çıktığı, GSYH içindeki payları açısından bakıldığında ise; cari açığın yüzde 0,7’den yüzde 2,2’ye yükseldiği, bütçe açığının yüzde 3,9’dan yüzde 3,5’e, faiz dışı açığın yüzde 0,7’den yüzde 0,5’e, faiz giderlerinin yüzde 3,2’den yüzde 3,1’e, bütçe harcamalarının yüzde 23,1’den yüzde 22,2’ye, faiz hariç harcamaların yüzde 19,8’den yüzde 19,2’ye, bütçe gelirlerinin yüzde 19,1’den yüzde 18,7’ye, genel bütçe vergi gelirlerinin ise yüzde 16,2’den yüzde 16’ya düştüğü görülmektedir. ”           

Bu kapsamda 2021 yılı gerçekleşme tahminleri ve 2022 yılı revize hedefleri karşılaştırıldığında; baz etkisinin katkısıyla da 2021 yılında yüzde 9’a ulaşacağı beklenen büyümenin 2022 yılı için yüzde 5 olarak öngörüldüğü, 2018 yılından itibaren 10 bin doların altında seyreden kişi başına gelirin bu ivmesini devam ettirdiği, ortalama dolar kurunun 8,30’dan 9,27’ye yükseldiği, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise yüzde 81,8’den yüzde 81,7’ye ineceği anlaşılmaktadır. En önemli kronik sorunlar olan işsizliğin yüzde 12,6’dan yüzde 12’ye, TÜFE yıl sonunun ise yüzde 16,2’den yüzde 9,8’e düşmesinin öngörüldüğü,  GSYH içindeki payları açısından bakıldığında ise; cari açığın yüzde 2,6’dan yüzde 2,2’ye düşmesinin hedeflendiği, bütçe açığının yüzde 3,5 seviyesini devam ettirdiği, faiz giderlerinin yüzde 2,7’den yüzde 3,1’e yükseldiği, faiz dışı açığın yüzde 0,8’den yüzde 0,5’e, bütçe harcamalarının yüzde 22,7’den yüzde 22,2’ye, faiz hariç harcamaların yüzde 20’den yüzde 19,2’ye, bütçe gelirlerinin yüzde 19,2’den yüzde 18,7’ye düştüğü, genel bütçe vergi gelirlerinin ise yüzde 15,9’dan yüzde 16’ya yükseldiği görülmektedir.             

2021 ve 2022 yıllarına ilişkin olarak ekonomimizle ilgili yukarıda görülen rakamsal revizeler dikkate alındığında; 2022 yılında da ekonominin temel sorunlarının iyileştirilmesine yönelik büyük hedefleri yansıtan rakamsal bir tablonun dikkat çekmediğini ve 2021 yılına benzer bir yıl yaşanma olasılığının yüksek olduğunu söylemek abartılı bir yaklaşım olmayacaktır. Ancak; büyüme, cari açık ve enflasyon için belirlenen hedeflerin gerçekleşme performansının 2022 yılının ekonomik kaderini belirleyeceği, İşsizlik konusundaki eleştirilerin ve rakamsal spekülasyonların ise devam edeceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, 2022 yılında da işsizliğin, enflasyonun ve döviz kurlarının ekonominin temel gündemini oluşturması sürpriz olmayacaktır. Merkezi Yönetim Bütçesi açısından bakıldığında ise bütçedeki durağan durumun devam edeceği, bazı toplum kesimlerinin gündem oluşturan beklentilerini karşılayacak ödenek öngörüsünün bütçeleştirilemeyeceği, faiz giderlerinin ise hem bütçe hem de GSYH içindeki payının artışını sürdüreceği görülmektedir.             

Haberler

Ekonomi

İran ile ticaret hacminde 30 milyar dolar hedefi

Ekonomi

Küresel piyasalar karışık seyrediyor

Gündem

Emeklilere bayram ikramiyelerinin ödeme takvimi belirlendi

Ekonomi

KOBİ'ler yeni dönemde KOSGEB destekleriyle büyüyecek

Gündem

Yapay zeka girişimleri 7 yılda 33 kat arttı

Gündem

İstanbul'da köprüler Pakistan Milli Günü için ışıklandırıldı

Gündem

Yaşlanan nüfusun çalışma hayatına olumsuz etkilerine karşı ''kadın istihdamı'' önerisi

Gündem

Türk Devletleri Teşkilatının tarım bakanları Kazakistan'da toplandı

Gündem

Türksat 6A'da sona yaklaşılıyor

Ekonomi

KOSGEB geçen yıl 107 bine yakın işletmeye destek verdi

Gündem

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bayram tatilinin kamu çalışanları için 9 güne çıkarılacağını açıkladı

Gündem

Çanakkale Şehitler Abidesi'ne Türk bayrağı yansıtıldı