1- Kap ve Ambalajların Geri Verilmesi
Genellikle ticari mallar, kap ve ambalaj içinde satılır. Bu kap ve ambalajların bir kısmı içerdiği maldan ayrılamaz. Mal ile birlikte ambalajı da tüketilir. Bu gibi hallerde katma değer vergisi açısından teslim olayı mal ve ambalajını kapsar. Vergi, malın ambalajlı bedeli üzerinden hesaplanır.
Bazı kap ve ambalajlar ise, içerisindeki maldan kolayca ayrılır. Ticari teamüller ve ekonomik kurallar gereği mal, kap ve ambalajı geri verilmek üzere satılır. Müşteri, kap ve ambalajın içerisindeki malı boşalttıktan sonra satıcıya iade eder. Bu kap ve ambalajlar ekonomik süreç içerisinde tekrar kullanılır.
Günümüzde söz konusu kap ve ambalajlar çeşitli maddelerden imal edilmiş kasa, kutu, çanta, bidon, şişe gibi eşya olup geri verilip verilmeyeceği, ticari teamülere göre mutad hale gelmiştir.
Geri verilmesi mutad olan kap ve ambalajlar içerisindeki malların satışında, kap ve ambalajın geri verilmesinin kararlaştırılması halinde; teslimin, yalnızca mal bedelini kapsayacağı, Katma Değer Vergisi Kanununda açık olarak belirtilmiştir. Kanun, kap ve ambalaj maddelerinin, teslim dışında tutulabilmesi için, bunların geri verilmesinin mutad olması koşulunu aramaktadır. Bu koşul ticari teamüllere göre belirlenecektir.
Örneğin, süt ve su satışlarında, cam şişelerin geri verilmesi mutaddır. Süt veya suyun şişesi iade edilmek üzere satışında, teslim cam şişe içerisindeki mal için geçerli olur. Vergi süt veya suyun kapsız bedeli üzerinden hesaplanır.
Diğer taraftan, 26 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğine göre, geri dönmek üzere teslim edildiği halde geri dönmeyeceği kesinlik kazanan kap ve ambalajlar için de katma değer vergisi uygulanması gerekmektedir.
Örneğin, fındık üreticilerinin teslim ettikleri fındık karşılığında, fındık bedeli dışında üreticiye ayrıca bedelsiz fındık kabuğu da veriliyorsa, fındık kabuğunun üreticiye verilmesi teslim sayılmayacaktır. Ancak teslim alınan fındık karşılığı verilmeyen (yani verilmesi mutad olmayan), diğer bir deyişle, üreticinin bedelsiz istihkakı dışında kalan, bir bedel karşılığı satılan fındık kabuğunun üreticiye verilmesi teslim sayılarak vergilendirilecektir. Aynı şekilde fındık kabuğu ve diğer tali maddelerin üretici dışındakilere teslimi de vergiye tabi olacaktır. Doğaldır ki, üreticinin teslim ettiği fındıkla, bedelsiz olarak aldığı fındık kabuğu birbiriyle orantılı olacaktır.