Güvenli Sofralar İçin Bilmeniz Gereken 4 Altın Uygulama
Gıda güvenliği “şansa” bırakılmaz sistem kurulur, alışkanlık yerleşir!
Gıdaya güvenmek, suya güvenmek gibidir. Tertemiz olduğunu düşünürsünüz ama kaynağını bilmeden içmek risklidir. Peki, evimize gelen her gıdanın gerçekten güvenli olduğunu nasıl bilebiliriz? Cevap; kişisel hijyen kadar, üretim ve denetim sistemlerinin doğru kurulmasında yatıyor.
Gıda güvenliğini sağlamak, rastgele temizliklerle değil; bilimsel prensiplere dayalı 4 temel sistemle mümkün:
1. İyi Üretim Uygulamaları (GMP)
Bu sistem, gıdanın üretildiği her noktada – tarladan fabrikaya kadar – temizliğin, hijyenin ve düzenin bir kural olarak uygulanmasını hedefler.
Üretim alanlarında hijyenik koşullar, eğitimli personel, temiz ekipman, uygun depolama koşulları olmadan, ne kadar kaliteli ham madde kullanılırsa kullanılsın, ürün sağlıklı olamaz.
2. İyi Hijyen Uygulamaları (GHP)
Hijyen; sadece elleri yıkamak değildir. Bu sistem, gıda ile doğrudan ya da dolaylı temasta bulunan her şeyin – personelden ambalaja kadar – hijyen kurallarına göre yönetilmesini şart koşar. Mesela ellerini yıkamayan bir personel yüzünden çıkan bir bakteri, tonlarca ürünü zehirli hale getirebilir.
Hijyen eksikliği, sadece bireysel değil toplumsal risk doğurur. Unutmayın, zincir en zayıf halkası kadar güçlüdür.
3. İyi Laboratuvar Uygulamaları (GLP)
Gıdada analiz şart. “Bu ürün zararlı mı?” sorusu, ancak güvenilir laboratuvarlar sayesinde cevap bulur. GLP, yapılan tüm laboratuvar çalışmalarının: Şeffaf, tekrarlanabilir ve belgelenebilir olmasını zorunlu kılar.
Etiketsiz ballarda sahtecilik tespiti, süt ürünlerinde antibiyotik kalıntısı araştırması, sebzelerde pestisit düzeyi ölçümü gibi işlemler bu sistemle yapılır.
4. HACCP (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası)
İşte “gıda güvenliğinin kalbi” sayılan sistem! Gıda üretiminin her aşamasında, olası risklerin önceden belirlenmesini ve kritik noktalarda önlem alınmasını sağlar.
Örnekle açıklayalım: Bir tavuk işleme tesisinde en büyük risk bakteri bulaşmasıdır. HACCP sistemi burada devreye girer ve belirli kontrol noktalarında (örneğin pişirme sıcaklığı, soğutma süresi) sistematik denetim yapılmasını sağlar.HACCP, sadece risk olduktan sonra değil, risk oluşmadan önce önlem almayı hedefler.
Bu sistem bugün birçok büyük gıda işletmesinde zorunlu olarak uygulanmaktadır.
Ambalaj ve Etiket de Bu Sistemin Parçası
Sadece üretim değil, ambalaj da önemlidir. Kirli ortamda paketlenen bir ürün ya da üzerinde doğru bilgi bulunmayan bir etiket, tüketiciyi yanıltabilir.
✔Ambalajlama gıdayı dış etkenlerden korur.
✔Etiketleme ise tüketicinin, bilgiyle korunmasını sağlar.
Son tüketim tarihi, alerjen uyarısı, içindekiler listesi gibi bilgiler sizin “gıda kılavuzunuzdur”.
Gıda güvenliği, sadece marketten aldığınız ürünün görünüşüne ya da markasına bağlı değildir. O ürünün hangi sistemlerle üretildiği asıl belirleyicidir. Bu nedenle; Siz tüketici olarak bilinçli olun, etiketleri okuyun, sorgulayın, güvenilir firmaları tercih edin, açıkta satılan ve nerede üretildiği belli olmayan ürünlere temkinli yaklaşın. Unutmayın: “Güvenli gıda, güvenli yaşam demektir.” Sofranızda risk değil; sağlık olsun.
Sevgiler.