Tekrar Et!

Nakarat! Bir şarkıda veya şiirde tekrarlanan sözlere veya mısralara deniliyor. Nakarat, ahengi, akıcılığı ve akılda kalmayı sağlamak için binlerce yıldır kullanılmakta olan bir teknik. Sanatçılar ve şairler eserlerinde “nakarat” kullanarak hafızalara kazınan eserler üretmişler. Araştırmacılara göre en çok albüm satan müzik grubu Beatles’ın eserlerinin hala satıyor olmasının nedenlerinden biri, şarkılarında kullandıkları tekrarlar. 

“Yeah, yeah, yeah”.

Mısraların başında tekrarlana tekrarlana zihinlerimize kazınan o kelime “imagine”.

Unutulmaz şarkılardaki tekrarları, ikilemeleri bir düşünün: “Islak ıslak; enginde yavaş yavaş, nefes nefese, koşa koşa…”

Billboard listesinde 50 yıldır en çok satan şarkıları inceleyen bir araştırma, en popüler şarkıların çoğunlukla “yoğun tekrarlar veya ikilemeler” içerdiğini ortaya koyuyor.

En yaygın öğrenme yöntemlerinden birisi “aralıklı tekrar”. Bilgiyi İşleme Modeline göre öğrenme insan zihninde şu şekilde meydana geliyor;

Uyaranlar-----> Duyusal Kayıt------> Dikkat-----> Algılama-----> Kısa süreli hafıza-----> Düzenli ve aralıklı tekrar-----> Kodlama-------> Uzun süreli hafıza------> Deneme (sınama) ------> ÖĞRENME.

Sanat eserlerinde, peyzaj çalışmalarında tekrar, temel bir tasarım ilkesi olarak karşımıza çıkıyor. 

“Tekrar”, neden bu kadar önemli?

Kelime, cümle, motif, resim gibi bir öğenin aynı ya da yakın ölçülerde birden fazla sayıda kullanılması tekrarı oluşturuyor. Birbirine benzer öğeler yan yana görüldüğünde veya duyulduğunda benzerlik birleştirici oluyor ve tasarım daha çabuk algılanıyor, bütünlük etkisi veriyor. 

Bilim adamlarına göre tekrar edilen öğeler daha ritmik ve akıcı oluyor. Beynimiz işlemek için basit ve akıcı kelimeleri tercih ediyor ve tekrar eden kelimeleri daha kolay işliyor. Şarkılar, anlamlı tekrarlar içerdiğinde kolay anlaşılıyor, çok dinleniyor, popüler oluyor ve çok satıyor. 

Peki içinde tekrar barındıran şarkılar çok satıyorsa, içinde tekrar barındıran ürünler veya hizmetler de çok satabilir mi?

Neden olmasın? Madem ki “tekrar” akıcılık sağlıyor ve akıcılık da tercih edilmeyi getiriyor; içinde tekrar edilen mesajlar bulunduran ürün ve hizmetler de neden tercih edilmesin? Bu tekrarlar, markalarda, isimlerde, sloganlarda veya mesajlarda yer alan kelimeler veya anlaşılabilir semboller olabiliyor. Yeter ki akıcılık olsun!

Beynimiz her zaman kolay anlayabileceğine yöneliyor. Markada, ürün isminde veya sloganda kullanılacak olan birbirine benzer heceler, ritmik tekrarlar tıpkı şarkıları sattırdığı gibi ürünleri de sattırıyor. Örnek mi? “Coca Cola; Rolls Royce; Macbook; Click-Clock; Kit Kat... Beyin basit, tekrar eden, ritmik kelimeleri veya şekilleri akıcı buluyor, bilgileri rahat işliyor, anlıyor, ikna oluyor ve satın alıyor. Demek ki anlamanın veya anlatmanın yolu “tekrar”. 

Adam karısına, kadınların ne kadar çok konuştuğuna ve bir günde kaç kelime kullandıklarına dair bir makale okuyordu... “Erkekler 15,000 kelime kullanırken, buna karşılık kadınlar 30,000 kelime kullanıyormuş”. Karısı yanıtladı: “Sebebi, anlayabilmeleri için erkeklere her şeyi tekrar tekrar söylemek zorunda olmamızdır.”

Adam bir an düşündü, karısına döndü ve sordu: “Efendim?”