Semt pazarı değil, internet pazarı!

İster şirket olarak, ister kişisel olarak; internet üzerinden bir şeyler satıyor veya satmayı mı planlıyorsun? Hiç düşündün mü, neden alışveriş yapan kimse senin ürününü satın alsın?

İnternet artık yaşamımızın değişmez bir parçası. Pek çoğumuza göre hava, su ve yemek kadar önemli. 2016 yılında Türkiye’de 46 milyon kişi (nüfusumuzun %58’i) internete bağlı. Aktif olarak sosyal medya kullananların sayısı ise 42 milyonu geçti.

Türkiye’de bir günde bilgisayar veya tabletler aracılığıyla ortalama 4 saat 14 dakikamızı internet başında geçiriyoruz. Sosyal medyada bir günde geçirdiğimiz ortalama süre ise 2 saat 32 dakika. Günlük ortalama TV izleme süremizin 2 saat 18 dakika olduğunu düşünürsek; televizyonun pabucunun çöpe atılmakta olduğunu söyleyebiliriz. Artık ebeveynler çocuklarına “kalk şu televizyonun başından” demek yerine “bırak elinden şu bilgisayarı, tableti veya telefonu” diyor.

İnternet üzerinden işlerimizi, ödemelerimizi yapıyoruz; mesajlaşıyor, konuşuyor ve görüşüyoruz; seyrediyor, eğleniyoruz; kafamıza takılan her şeyi araştırıyoruz, satın almak istediğimiz ürünleri sorguluyoruz ve elbette satın alıyoruz.

Türkiye’deki e-ticaret pazar büyüklüğü, 2015 yılında %31’lik bir artışla 24.7 milyar TL’yi aştı. Peki internette neler satın alıyoruz? E-ticaret pazarının en büyük payını %36 oranında “seyahat ve tatil harcamaları” alıyor. %34 pay ile “online perakende” ikinci en büyük harcama grubunu oluşturuyor. Şirketlerin web sitelerinden, bu sitelere trafik yaratacak arama motorlarından, mobil uygulamalarından, sosyal medya mecralarından ve mağazalarından oluşan “çoklu kanallı perakende sistemlerinin” payı ise %20 olarak hesaplanıyor. İnternet üzerinden “yasal bahis sitelerine” de %10 oranında para harcıyoruz.

Ekranımızda benzer ürünlerden binlerce farklı seçenek varken doğal olarak kafamız karışıyor ve zorlanıyoruz. İnternet üzerinden online alışveriş yaparken, satın alma kararlarımızı hangi kriterlere göre veriyoruz?

Dünyadaki perakende trendleri ve online alışveriş üzerine yapılan bir araştırmanın sonuçları bu konuda önemli ip uçları veriyor. Araştırmaya katılanlar, satın alma kararlarına etki eden sebepleri sıralıyorlar. İşte internet ekranı başına oturduğumuzda, satın alma kararımızı en çok tetikleyen nedenler:

• Araştırmaya katılanların %51’i, ürünlerin “bedava, indirim, ıskonto, ucuzluk, taksit veya özel teklif” şeklindeki promosyon kampanyaları ile birlikte sunulmasının, satın alma kararlarını önemli biçimde olumlu yönde etkilediğini belirtiyor.
  
  
• %44, diğer müşterilerin görüşlerine, online derecelendirme sonuçlarına ve ilgilendikleri ürünleri daha önceden satın alanların yorumlarına göre;
  
  
• %39, satıcının itibarına, dürüstlüğüne ve güvenirliğine göre;
  
  
• %33, ürünün bulunurluğuna ve teslimat zamanının kısalığına göre;
  
  
• %23, gazetecilerin veya konu hakkında uzman kanaat önderlerinin inceleme ve görüşlerine göre;
  
  
• %20, tanıdık görüşü ve sosyal medyadaki tavsiyelere göre;
  
  
• %18’i ise, önceki alışverişlerden edinilen tavsiyeler ve internetteki göz gezdirmelere göre satın alma kararı veriyor.

Görünen o ki, semt pazarları yerine artık internet pazarları revaçta. İnternet üzerinden en çok harcama “seyahat ve tatil” alışverişi için yapılıyor. Öte taraftan internet üzerinden alışveriş yapmamıza etki eden en önemli faktör ise “indirim veya bedava promosyon kampanyaları”. Bunu fark eden bir hava yolu şirketinin pazarlama direktörü, şirketin online bilet satış sitesi üzerinden şu duyuruyu yapar: “Sitemize kayıt yaptıran iş adamlarına özel promosyon! Eğer bu hafta bizden online bilet satın alırsanız, bundan sonraki ilk beş seyahatinizde eşinizin bileti bedava!” Bunun üzerine hava yolu şirketinin satışları patlar. Şirket, kampanya sona erdikten sonra bu kez işadamlarının eşlerine birer broşür ve mektup göndererek, seyahatlerinden ve hava yolu şirketlerinden memnun olup olmadıklarını sorar. Ancak mektup gönderilen kadınların yüzde doksanından şu yanıt gelir: "Ne seyahati?"