YAZARLAR

Tüm Yazıları Feray Alpay

Seeding, satışlarını patlatabilir mi?

04.04.2016 00:00

Hakkında çok fazla bilgi sahibi olmadığın bir ürün satın almak istiyorsun. Ne yaparsın? Eskiden olsa çarşı pazar dükkanları dolaşıp araştırırdık. İnsanlara sorardık. Uzmanların gözlerinin içine bakarak fikirlerini alırdık. Ama artık her şey parmaklarımızın ucunda. Bir şey mi alacağız? Hemen Google’a ürünün adını veya markasını yazıp “enter” tuşuna basıyoruz. Ve binlerce bilgiye ulaşıveriyoruz.

Ürünün tüm özellikleri, daha önce kullananların düşünceleri, tavsiyeleri karşımızda duruyor. Bir bakıyorsun herkes bu ürünü tavsiye ediyor. Kimi saçını çıkaran ürünle ilgili deneyimlerini anlatıyor, kimi bir ayda yedi kilo verdiren ilacı herkese tavsiye ediyor. Satın aldığı marka spor ayakkabısının performansını arttırdığını söyleyen sporcudan, kullandığı cep telefonu markasından başka bir telefonu asla kullanmayacağını söyleyen teknoloji uzmanına kadar pek çok kişinin tavsiyelerini önemsiyoruz. Ve bu bilgilere göre satın alma kararlarımızı veriyoruz. İşimiz artık kolay değil mi? Sahi, kolay mı? Ya birileri bizi yönlendiriyorsa? Ya da, yanlış yönlendiriyorsa?

Türkçe karşılığı “tohumlama”. Ama sosyal medya konusunda çalışan profesyoneller “seeding” diyorlar bu hizmete. Ne mi yapıyorlar? Sosyal medya hesapları üzerinden bir içeriğin, fikrin, haberin veya linkin yapay olarak yayılmasını sağlıyorlar. Bir anlamda suni tohum saçıyorlar.

Satmak istediğin bir ürünün var ve bunun tanıtımını yapmak istiyorsun. Geleneksel reklam ve halkla ilişkiler çalışmalarında, hedef kitlene göre farklı mecralarda ürününün reklamını yaparsın veya ürününle ilgili bilgileri haber şeklinde paylaşırsın. Fakat bugün dijital bir hayat sürüyoruz. Bilgisayarımızdan, tabletimizden, telefonumuzdan her an herkesle iletişim halindeyiz. Sosyal medya ağlarımız, arama motorlarımız, forumlar, yorum, inceleme ve tavsiye siteleri, bir zamanlar gözünün içine bakarak fikrini sorduğumuz uzmanların yerini çoktan aldı bile. O zaman satmak istediğin ürünü tanıtmak için takipçisi yüksek sosyal medya fenomenlerine, ünlülere, inceleme sitelerindeki ve forumlardaki cengaverlerine senin ürününle ilgili olumlu yorumlar yazdırıyorsun. Ürününle ilgili olumlu içeriklerin internet ortamında sinsice bir anlamda tohum gibi serpiştirilmesini sağlıyorsun. Tabii ki belirli bir bedel karşılığında. Ve ürün satışlarının patlamasını bekliyorsun. Bu arada, hayatında eline bebek bezi almamış genç adam, x marka bebek bezinin su sızdırmazlık özelliğinden dolayı bebeğinin poposunun pişmediğinden bahsediyor. Ya da senin ürünün için “seeding” yapan genç kız, kullandığı x marka tıraş köpüğünü ile nasıl sinek kaydı tıraş olduğunu anlatıyor. Yalan yanlış beyanlar üzerinden tüketiciyi yönlendiren seeding çalışmalarının ne kadar etik olduğu tüm dünyada tartışılıyor.

Peki bu tohumlama yöntemi her zaman işe yarıyor mu? Pek değil. Günümüzde herkes rahatlıkla fenomen olabiliyor. Sahte sosyal medya hesapları, sürekli post gönderen robot yazılımlar gibi inorganik yollar sayesinde çok fazla sayıda takipçi elde etmiş fenomenlerin paylaştığı linklerden geri dönüşler hayal kırıklıkları yaratabiliyor. Seeding çalışmaları yapan profesyoneller ürününüzü milyonlarca tüketiciyle buluşturmaktan söz etse de, binlerce sahte hesap üzerinden gerçekleştirecekleri bu işlemin getirisi, ödeyeceğiniz bütçeye değmeyebiliyor. Seeding ile bir markanın sosyal medya hesaplarının takipçi sayısı arttırılabilse de, sahte hesapların gerçek kişilerle bağlantıları olmadığından dolayı, görünen binlerce takipçinin markaya bir getirisi olmuyor.

Sosyal medyada bir kampanyanın doğal yollarla viral olarak yapılması ve bu yolla kitlelere ulaşması son derece başarılı sonuçlar doğuruyor. Zekice düşünülmüş ve kullanıcıların gönüllü olarak katıldığı interaktif sosyal medya kampanyaları, pazarlama iletişiminin başarılı örneklerini oluşturuyor. Ancak sosyal medyanın doğasına aykırı olarak yapay içeriklerle tüketicileri yönlendirmek her zaman işe yaramayabiliyor. Dikkatli bir tüketici, yapılan yorumların benzerliğini ve samimiyetsizliğini görünce, üründen şüphelenmeye başlıyor. Seeding yapıldığı ortaya çıkınca ürüne karşı eleştiri ve tepki oluşuyor. Satışında patlama beklediğin ürünün elinde patlayabiliyor. Her zaman tohum ekmek beklenen sonuçları vermeyebiliyor. Seeding için önemli miktarda bütçe ayırmadan önce ekilen tohumdan elde edilecek ürünü iyi hesaplamak gerekiyor.

Nasreddin Hoca parasını geri istemek için defalarca kapısını çalan alacaklısına kapıyı açmış. “Yakında”, demiş; “yakında paranı ödeyeceğim.” Alacaklı “ne zaman” diye sormuş. Hoca, “dinle bak… Bizim duvar kenarına yol boyunca çalı tohumu ektim” demiş. “Eee” demiş alacaklı. Hoca, “ve tohum ilkbaharda yeşerecek ve çok çalımız olacak.” demiş. “Tabii, şüphesiz! Peki sonra” diye sormuş alacaklı. “Bu caddeden çok koyun sürüsü geçer. Geçerken, geçen koyunların yünleri çalılara takılacak. Ben de yünleri toplayacağım. Bizim hanım bunları eğirip ip yapacak” demiş Hoca. Adam “eee, ya sonra ne olacak” deyince Hoca devam etmiş: “Sonra, gerisi kolay! Ben de ipleri pazara götürüp satacağım ve paranı geri ödeyeceğim”. Adam bu saçma plan üzerine kahkahayı basmış. O zaman Hoca da demiş ki; “seni köftehor seni... parayı avucunda hazır hissedince nasıl da gülersin, değil mi?”

Haberler

Ekonomi

İran ile ticaret hacminde 30 milyar dolar hedefi

Ekonomi

Küresel piyasalar karışık seyrediyor

Gündem

Emeklilere bayram ikramiyelerinin ödeme takvimi belirlendi

Ekonomi

KOBİ'ler yeni dönemde KOSGEB destekleriyle büyüyecek

Gündem

Yapay zeka girişimleri 7 yılda 33 kat arttı

Gündem

İstanbul'da köprüler Pakistan Milli Günü için ışıklandırıldı

Gündem

Yaşlanan nüfusun çalışma hayatına olumsuz etkilerine karşı ''kadın istihdamı'' önerisi

Gündem

Türk Devletleri Teşkilatının tarım bakanları Kazakistan'da toplandı

Gündem

Türksat 6A'da sona yaklaşılıyor

Ekonomi

KOSGEB geçen yıl 107 bine yakın işletmeye destek verdi

Gündem

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bayram tatilinin kamu çalışanları için 9 güne çıkarılacağını açıkladı

Gündem

Çanakkale Şehitler Abidesi'ne Türk bayrağı yansıtıldı