Devam eden vergi incelemelerinin akıbeti

6736 Sayılı Mali Af Yasası uyarınca devam eden veya henüz başlanılmamış vergi incelemelerinin akıbeti

6736 sayılı Yasa, bilindiğigibi 19.08.2016 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Yasa’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte gerek vergi mükelleflerine ve gerekse meslek mensuplarına önemli görevler düşmektedir. Ayrıca, vergi dairesi 6736 sayılı Yasa kapsamında bazı çalışmalar yapmış olup, bunlarla ilgili taslak Genel Tebliğler gib sitesinde mükelleflerin bilgilerine sunulmuştur. Yaklaşık 170 sayfadan ibaret taslak Genel Tebliği, örnek dilekçeler vs. formlar Gelir İdaresi Başkanlığı yetkililerinin son 2 ay içerisinde özverili çalışmaları sonucu kamuoyuyla paylaşılmış bulunmaktadır.

Bu çalışmamızda taslak Genel Tebliğinde de belirtildiği gibi devam eden ve 1 ay içerisinde sonuçlandırılamayan vergi incelemeleri, henüz başlanmamış vergi incelemeleri konularında kısa açıklamalara yer vermek istiyoruz.

1- Kanunun 5. Maddesinin 7. Fıkrasının geçerlilik koşulları nedir?

a- Mükellefler hakkındaki vergi incelemesinin 19.08.2016 tarihinden önce başlanılmış olması zorunludur.

b- Nezdinde vergi incelemesi yürütülen gerçek veya tüzel kişi mükellefin inceleme dönemi ve türü için matrah veya vergi artırımı yapılabilir.

c- Mükellefler 2011 ila 2015 dönemleri için hangisi incelemedeyse o dönem için artırımda bulunabilirler.

Artırımın parasal maliyeti doğru hesaplanmalıdır, buna göre bütçe yapılmalıdır. Ödemeler ilgili tarihlerde yapılmadığı takdirde matrah ve vergi artırımı bozulmaz, daha sonra yüksek gecikme zammı olarak ödenir. Gecikme zammı nispeti her ay için % 2.80’dir.

d- Vergi inceleme raporları en geç 30.09.2016 tarihine kadar (bu tarih dahildir) vergi dairesi kayıtlarına girmiş olması zorunludur.

e- 19.08.2016 tarihinden önce haklarında vergi incelemesi ve takdir işlemlerine başlanılmış mükellefler, 30.09.2016 tarihinden önce matrah ve vergi artırımında bulunmuş olmakla birlikte artırım, vergi inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten sonra yapılmış ise mahsup imkanından yararlanamayacaklar, ancak söz konusu, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarına istinaden yapılan tarhiyatlar için bu Kanunun 4. Maddesi hükmünden faydalanabileceklerdir.

Bu şu demektir; matrah artırımı burada geçerli olmayıp, vergi inceleme raporuna göre yapılan cezalı tarhiyatlarda ceza silinir. Vergi aslının ise %50’si 4. Madde kapsamına göre yine de avantajlı bir durum yaratılmış olacaktır.

f- Devam eden vergi incelemeleri 1 ay içerisinde yani 30.09.2016 tarihine kadar sonuçlandırılmalıdır. Aksi takdirde rapor kadük olur. 2010 yılı için vergi incelemesi yapılamaz. Bu yılla ilgili cezalı tarhiyat yapılabilmesi için 31.12.2015 tarihinden önce idare takdir komisyonuna dosyayı sevk etmiş olması gerekir.

g- Devam eden vergi incelemeleri 30.09.2016 tarihine kadar bitirilmediği takdirde inceleme veya takdir işlemleri orada bırakılır. Mükellefler sadece artırdıkları matrah üzerinden 2011 ila 2015 yılları için hesaplanan veya artırılan vergileri ödeyip incelemeden kurtulmuş olurlar.

2- Devam eden incelemeler 1 ay içerisinde bitirilirse durum sonuç ne olur?

a- Mükellef inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten once matrah artırımında bulunmuş ise, inceleme ve takdir sonucu bulunan matrah farkı ile mükelleflerin Kanunun 5. Maddeleri hükmüne göre artırdıkları matrahlar birlikte değerlendirilir.

b- Vergi incelemeleri ve takdir sonucu belirlenen tarhiyata konu matrah farkının, mükellefin ilgili yıl için artırdığı matrah tutarından fazla olması halinde, aradaki fark tutar kadar matrah farkı üzerinden mükellef hakkında gerekli vergi tarhiyatı yapılacak ve ceza uygulanacaktır. Ancak mükellef bu fark tutarı üzerinden tarh edilen vergi ile uygulanan gecikme faizi ve cezaları için bu kanunun 4. Maddesi hükmünden faydalanır. Bu şu demektir; vergi ziyaı cezası silinir, gecikme faizi silinir. Sadece ana verginin %50’si affedilir, %50’si ödenir.

c- KDV uygulaması bakımından vergi inceleme raporuna veya takdir komisyonu kararına göre tarh edilmesi gereken vergiden, artırım nedeniyle ödenecek tutarlar düşülerek işlem yapılacaktır. Buna göre; inceleme KDV yönünden artırım talebinde bulunulan yılın bütün dönemlerini kapsıyorsa, rapora göre tarh edilmesi gereken vergiden, bu Kanunun KDV artırımına ilişkin hükümleri gereğince yılın tamamı için tahakkuk eden vergi düşülecektir.

d- Eğer inceleme, KDV y.nünden artırımda bulunulan yılın bazı dönemlerini kapsıyorsa, artırım nedeniyle hesaplanan yıllık tutar 12’ye b.lünerek aylık ortalama bulunacak, bu ortalamanın raporun kapsadığı dönem sayısı ile çarpılması sonunda bulunan tutar, rapora göre tarh edilmesi gereken vergiden düşülecektir.

Sonuç:

1- Vergi incelemesi ile ilgili 6736 sayılı Kanunun 5. Maddesi kapsamında müracaatta bulunacak olan mükelleflerin: Konuyla ilgili vergi müfettişi ile görüşerek buna gore 31.10.2016 tarihine kadar mutlak surette Maliye Bakanlığı’ nın hazırlamış olduğu standart form dilekçe ile başvurmaları gerekir. Konuyla ilgili (ek 5-6 ) dilekçe örneğinin düzenlenmesi gerekir.

2- Diğer durum ve matrah artırımları ile ilgili dilekçe örnekleri ek 7’den başlayıp ek 18’e kadar devam etmektedir.

3- Matrah artırımı ile ilgili tahakkuk eden vergilerde ödeme zorunluluğu yoktur. Yani daha sonrada gecikme zamlı olarak ödenebilecektir. Başvurular posta ile taahhütlü veya elektronik ortamda da yapılabilir.

4- Matrah ve vergi artırımı yapılmış olması halinde yine de ilgili defter ve belgeler 5 yıl saklanacaktır. Matrah artırımı yapılan yıl ve dönemler karşı vergi incelemesi olarak 5 yıl içerisinde istenmesi halinde ibraz yükümlülüğü mahfuzdur.

5- Matrah artırımı yapan mükelleflerin geçmiş yıl zararları var ise bunların %50’si 2016 ve izleyen yıllar karlardan mahsup edilemeyecektir.

6- Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Tahsilat Grup Başkanlığı personelinin aylar süren titiz ve fedakar çalışmaları sonucunda Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesine konulan 6736 sayılı Yasayla ilgili açıklayıcı kılavuz, rehber, Genel Tebliğ ve toplam 25 ekten oluşan standart dilekçe örnekleri ile ilgili çalışmalardan dolayı ilgilileri kutlarız.